Κάπου στα μέσα του καλοκαιριού του 2017, ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με ένα κανάλι του ελληνικού YouTube, το οποίο μόλις είχε αρχίσει να κάνει τα πρώτα του βήματα. Στην αρχή, η παρακολούθηση από μέρους μου υπήρξε διστακτική, όμως σύντομα έγινε περισσότερο συστηματική, καθώς διέκρινα κάτι το ιδιαίτερο και μοναδικό στο περιεχόμενο του. Σήμερα, αν με ρωτούσε κανείς, θα έλεγα πως πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα από τα καλύτερα κανάλια στο ελληνικό ίντερνετ αλλά και για την προσωπικά αγαπημένη μου διαδικτυακή παρέα.
Στο «Σινε-Συμπόσιο», ο Γιάννης Τζουβελέκης και ο Σήφης Μάινας τρώνε, πίνουνε και μιλάνε για ταινίες, προσπαθώντας να μας μεταφέρουν, όσο γίνεται πληρέστερα, την κινηματογραφική τους εμπειρία. Όπως έχουν τονίσει επανειλημμένα, δεν κάνουν κριτική αλλά αντ’ αυτού έχουν στήσει την εκπομπή με τέτοιο τρόπο, ώστε να θυμίζει περισσότερο συζήτηση μεταξύ δύο φίλων.
Ανά διαστήματα όμως, εκτός από τις αναλύσεις τους για ταινίες, έχουμε παρακολουθήσει και δικές τους δουλειές. Πιο πρόσφατη, η «Μόρα», μια μικρού μήκους ταινία τρόμου του Γιάννη Τζουβελέκη.
Μίλησέ μας για την νέα σου ταινία με τίτλο “Μόρα”. Με τι ακριβώς έχει να κάνει;
Η ταινία μιλάει για έναν άνθρωπο που προσπαθεί να μην κοιμηθεί επειδή στον ύπνο του τον καταδιώκει ένα πλάσμα, η Μόρα, η οποία τον παραλύει και τον πλακώνει, κινδυνεύοντας να τον σκοτώσει.
Πώς σου γεννήθηκε η συγκεκριμένη ιδέα;
Είχα δει μερικές ταινίες τρόμου τον τελευταίο καιρό, οι οποίες με έκαναν να ζηλέψω και να θέλω να δοκιμάσω κι εγώ να κάνω μια ταινία σε αυτό το είδος. Ιδανικά θα ήθελα να μην κοστίσει και πολλά, σε χρόνο ή χρήμα. Και θυμήθηκα όταν ήμουν παιδί να μου αφηγείται ο ξάδερφος ενός φίλου στο χωριό της μητέρας μου την ιστορία της γριάς Μόρας, ενός πλάσματος που έρχεται στον ύπνο σου και σε πλακώνει στο στέρνο, κόβοντάς σου την ανάσα. Στην πραγματικότητα, φυσικά, πρόκειται για την υπνική παράλυση, που την παθαίνουμε όταν έχουμε άγχος, στενοχώρια ή αν έχουμε φάει ή/και πιεί πολύ και πέσουμε για ύπνο. Ο εγκέφαλος δίνει σήμα στο σώμα ότι «τώρα κοιμόμαστε» αλλά ο ίδιος είναι σε υπερδιέγερση και δεν κοιμάται. Έτσι, το σώμα είναι παράλυτο και ο εγκέφαλος οργιάζει οπότε φαντάζεται διάφορα. Το αντίστοιχο συμβαίνει όταν τελειώνει ο ύπνος μας, αν ξυπνήσει ο εγκέφαλος αλλά το σώμα δεν ακολουθήσει αμέσως. Ήθελα λοιπόν να κάνω μία ταινία πάνω σε κάτι που με τρόμαζε σε υπερφυσικό επίπεδο, αλλά είναι κερασάκι το ότι έχει αντίκρισμα σε πραγματική πάθηση, διότι θα μπορούσα να έχω πιο παραδοσιακά σκηνικά τρόμου, αλλά και κάτι πιο ρεαλιστικό, που μπορεί να μεταδώσει μια αίσθηση άγχους στον θεατή.
Είχες ο ίδιος αντίστοιχες εμπειρίες υπνικής παράλυσης, είτε κάποιο κοντινό σου πρόσωπο;
Μου έχει συμβεί κάτι πολύ κοντινό πριν 8 χρόνια, 2-3 νύχτες, όταν είχα μετακομίσει στο σπίτι που είμαι τώρα και είχα άγχος μην μπουν διαρρήκτες στο σπίτι ενώ είμαι μέσα. Με θυμάμαι να κοιμάμαι στα πλάγια, να ανοίγω τα μάτια αλλά να μην μπορώ να κινηθώ, να έχω ταχυπαλμίες, και ακόμα και όταν έκλεινα τα μάτια, ήταν σαν τα βλέφαρά μου να ήταν διάφανα. Εκεί το άγχος κορυφώθηκε και άρχισα να έχω μια αίσθηση του απόλυτου τίποτα, που για μένα είναι ό,τι πιο κοντινό στον θάνατο μπορώ να νιώσω. Αλλά δεν υπήρξε σκιά, γριά ή οτιδήποτε που να παραπέμπει σε πλάσμα, υπερφυσικό ή υπαρκτό.
Πόσο δύσκολο ήταν να αποτυπώσεις στην οθόνη το συγκεκριμένο φαινόμενο; Χρειάστηκε αρκετή έρευνα;
Η παραπάνω εμπειρία βοήθησε αρκετά, καθώς επίσης και όσα ήξερα από την ιστορία που μου είχαν πει στο χωριό. Επειδή είχα συγκεκριμένη εικόνα του τι ήθελα να κάνω στο υπερφυσικό κομμάτι (το κλάμα της Μόρας, το πράσινο φως ή η αποστροφή του βλέμματος του Άνδρα από την Μόρα που οδηγεί στο να ξαναμπεί στο οπτικό του πεδίο αλλά πιο κοντά του), η έρευνα που έκανα αφορούσε στην υπνική παράλυση, στο τι μπορεί να την προκαλέσει, η συμπεριφορά του σώματος κατά τη διάρκειά της, ή πώς μπορεί να αντιστραφεί (με τον εγκέφαλο να προσπαθεί να δώσει εντολή στα άκρα, το οποίο μπήκε και στην ταινία).
Υπήρξαν άλλες ταινίες που να σε ενέπνευσαν σε αυτή σου την δημιουργία;
Σίγουρα η – για μένα – αφρόκρεμα του είδους J-Horror (Γιαπωνέζικων ταινιών τρόμου, δηλαδή), όπως το «Ringu» και το «Ju-On», επειδή απέχουν από τη νοοτροπία του ξαφνιάσματος (jumpscare) και ο τρόμος έρχεται από την αργή και βασανιστική αίσθηση του αναπόφευκτου. Επίσης, η λογική του soundtrack απέχει πάρα πολύ από αυτή του Αμερικανικού σινεμά, με την έννοια ότι στηρίζονται ελάχιστα στην μουσική και πολύ περισσότερο σε ήχους δωματίου. Έτσι, όταν τελειώνει η ταινία, ο θεατής μένει με παρόμοιους ήχους και ατμόσφαιρες με αυτά που άκουγε στην ταινία και, σε εμένα τουλάχιστον, αυτή η αίσθηση μπαίνει κάτω από το πετσί μου.
Επίσης, η ταινία που με έκανε να ζηλέψω και να θελήσω να κάνω κι εγώ ταινία τρόμου ήταν το «Hereditary», του Ari Aster, που το θεωρώ αριστούργημα του είδους. Αλλά και το «Babadook» και το «It Follows» έβαλαν το χεράκι τους στο να αποφασίσω να κάνω κάτι σε τρόμο.
Είναι η πρώτη σου ταινία τρόμου; Αν ναι, πως ήταν αυτή σου η εμπειρία;
Ναι, είναι η πρώτη μου. Σαν εμπειρία… εξαρτάται τι εννοούμε. Στα στάδια της προετοιμασίας πάσχιζα να αποφασίσω τι εστί τρόμος και ποια είναι η χρυσή τομή μεταξύ του να έχεις πολλή πλοκή εις βάρος του τρόμου και του να καταλήγεις με κάτι που είναι videoart. Ενδιαφέρον στάδιο, και έμαθα πολλά. Στο στάδιο του γυρίσματος έχω σταθερά πολύ συγκεκριμένα θέλω: Να υπάρχει ευχάριστο και λειτουργικό πλατώ/εργασιακό περιβάλλον. Άγχη και εκνευρισμοί είναι μέσα στο παιχνίδι, αγένεια και εγωισμοί όχι. Σε τεράστιο βαθμό το πετύχαμε και σε αυτό το γύρισμα, οπότε η εμπειρία εκεί ήταν ικανοποιητική. Το πιο ενδιαφέρον και δημιουργικό ήταν το στάδιο του μοντάζ και του μιξάζ, όπου απλά ήταν η χαρά της δημιουργίας. Για πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωσα να παίρνει κάτι σάρκα και οστά και να αλλάζει οργανικά με την διαδικασία. Γενικά, την ευχαριστήθηκα πολύ την συγκεκριμένη ταινία.
Τι είναι αυτό που κάνει τον τρόμο να ξεχωρίζει, σε σχέση με τα υπόλοιπα κινηματογραφικά είδη; Έχει τη δυνατότητα να πει και ώριμες ιστορίες ή μιλά καθαρά σε ένα επιφανειακό επίπεδο;
Όλα τα είδη ταινιών μπορούν να μείνουν στην επιφάνεια ή να πάνε πιο βαθιά. Απλώς, η επιστημονική φαντασία και ο τρόμος μπορούν να φλερτάρουν ανοιχτά με το λεγόμενο highconcept, μια δηλαδή πολύ πιο αρχετυπική και φιλοσοφική θεματική. Αν αναλογιστούμε κιόλας ότι οι ταινίες τρόμου μπορούν να είναι αρκετά πιο οικονομικές από πολλά άλλα είδη, θεωρώ ότι είναι μια καλή αρένα να πειραματιστεί κανείς.
Ένα τέτοιο είδος χωρά στην κινηματογραφική Ελλάδα, έτσι όπως την γνωρίζουμε;
Όλα τα είδη χωρούν παντού. Η Ελλάδα είναι πλούσια σε παραδόσεις και θρύλους που μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση για ταινίες, όχι μόνο καθαρόαιμου τρόμου, αλλά και άλλων ειδών (βλ. το κόμικ «Μυθομάχος» των Γιάννη Ρουμπούλια και Χάρη Γιουλάτου). Εύκολα θα μπορούσε να σταθεί ένα ελληνικό «Supernatural». Το αν θα περπατήσει σε επίπεδα διανομής και εισπράξεων είναι μια άλλη κουβέντα που δεν έχει απαραίτητα να κάνει με το καλλιτεχνικό κομμάτι της όλης υπόθεσης.
Τι είναι αυτό που θέλεις περισσότερο να μείνει σε κάποιον που θα δει την ταινία σου;
Χάρηκα πολύ που η πληθώρα των θετικών σχολίων αφορούσαν στην επιτυχία της ταινίας να πιάσει την αίσθηση της υπνικής παράλυσης. Δεν το περίμενα, διότι είχα σταθεί πιο πολύ στην ίδια την Μόρα σαν πλάσμα και στο αποτέλεσμα σαν παραδοσιακή ταινία τρόμου. Διαπίστωσα λοιπόν ότι άτομα που πάσχουν ή έχουν πάθει υπνική παράλυση ταυτίστηκαν με τον Άνδρα και είπαν ότι υπήρξε καλή μετάφραση της αίσθησης εντός της ταινίας. Το ίδιο το «τέρας» μπορεί να είναι τρομακτικό, ανατριχιαστικό ή και αδιάφορο, αλλά εφόσον το μεγάλο κομμάτι της ταινίας, η πολιορκία της Μόρας και τα άγχη του πρωταγωνιστή πετυχαίνουν, αυτό είναι το πιο σημαντικό.
Μπορούμε να περιμένουμε και κάτι άλλο στο σύμπαν της «Μόρας»;
Αναπόφευκτα σκέφτομαι την μεγάλου μήκους εκδοχή, που όμως δεν μπορεί να είναι όπως η πεντάλεπτη εκδοχή. Εδώ αφαίρεσα πλοκή για να εστιάσω στην αίσθηση, η μεγάλου μήκους ταινία πρέπει να έχει, έστω και σε βασικό βαθμό, «κάτι». Βασικό, αρχετυπικό, αφαιρετικό, αλλά πρέπει να υπάρχει. Μόλις το βρω, θα το γράψω, και ιδανικά θα είναι πάλι ταινία δωματίου, με όσο το δυνατόν λιγότερους χαρακτήρες, για να συνεχίσει να υφίσταται η αίσθηση της απομόνωσης που υπήρχε στην μικρού μήκους.
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε την ταινία:
Tags: Ari Aster , Babadook , Hereditary , ItFollows , j-horror , Ju-On , jumpscare , Ringu , soundtrack , Supernatural , The Weird Side Daily , videoart , Youtube , άγχος , αναπόφευκτο , άνδρας , αριστούργημα , βασανιστικό , Γιάννης Ρουμπούλιας , Γιάννης Τζουβελέκης , γριά , γυρίσματα , Δημήτρης Τάσκου , Εγκέφαλος , εγωισμός , είδος , εκνευρισμός , Εμπειρία , ήχος , θάνατος , θεατής , ιστορία , ιστορίες , κανάλι , Κινηματογράφος , κλάμα , Κόμικ , κριτική , μεταφυσικό , μιξάζ , μοντάζ , μόρα , Μουσική , Μυθομάχος , πάθηση , Παιδί , παράλυση , παραφυσικό , περιβάλλον , πλάσμα , πλάσματα , πλατώ , πλοκή , ρεαλισμός , Σήφης Μάινας , Σινε-Συμπόσιο , σινεμά , Σκιά , σπίτι , στάδια , στεναχώρια , Συνέντευξη , ταινία , ταινία τρόμου , Ταινίες , ταινίες τρόμου , τέρας , τέρατα , τρόμος , Υπερφυσικό , υπνική παράλυση , ύπνος , Χάρης Γιουλάτος , χρήμα , χρόνος , χωριό
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.