Συνέντευξη με τον συγγραφέα Έρικ Σμυρναίο

Μια πολύ ενδιαφέρουσα, εκ βαθέων συζήτηση, με τον συγγραφέα λογοτεχνίας φαντασίας και τρόμου Έρικ Σμυρναίο.

Ο Έρικ Σμυρναίος είναι ένας αναζητητής· ένας άνθρωπος με ενδελεχείς γνώσεις γύρω από διάφορα weird ζητήματα όπως οι λαϊκές παραδόσεις των βορειοευρωπαϊκών χωρών, φαινομένων που οριακά εμπίπτουν στο πεδίο της συμβατικής επιστήμης και αμέτρητα άλλα σπάνια και ενδιαφέροντα θέματα. Όταν τα παραπάνω συνδυάζονται με την έντονη δημιουργικότητα, την ακόρεστη φαντασία και το συγγραφικό ταλέντο, το αποτέλεσμα είναι αναπόφευκτα εξαιρετικό.  Σε  προσωπικό επίπεδο, νιώθω ιδιαιτέρως χαρούμενος για τη φιλία που αναπτύχθηκε μεταξύ μας τους τελευταίους μήνες και για τη συνεργασία μας μέσω της ιστοσελίδας. Η συζήτηση ξεκινά από τα βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα και το νέο πολλά υποσχόμενο βιβλίο του “Οι Μνήμες του Άρη” και φτάνει μέχρι τις νεραϊδοχώρες και την κοινωνικοπολιτική κατάσταση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

Θα θέλατε να δώσετε στο κοινό μας μερικές γενικές πληροφορίες σχετικά με εσάς και τη μέχρι τώρα λογοτεχνική σας πορεία;

Καταρχάς, επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου προσφέρετε να παρουσιάσω τον εαυτό μου στο The Weird Side Daily  το οποίο θεωρώ ότι είναι μια από τις καλύτερες ιστοσελίδες στο χώρο της εναλλακτικής αναζήτησης και δημιουργίας.

Ως προς τον εαυτό μου, δεν έχω να πω πολλά, γεννήθηκα το 1970 στο Cardiff του Ηνωμένου Βασιλείου και ζω μόνιμα στην Ελλάδα από το 1993. Στον ελεύθερο χρόνο μου μου αρέσει να γράφω άρθρα διηγήματα και μυθιστορήματα που κινούνται στο χώρο της εναλλακτικής θεώρησης της πραγματικότητας και του φανταστικού. Έχω εκδώσει ήδη 8 βιβλία τα οποία είναι διαθέσιμα από τις εκδόσεις “Άλλωστε”, έχω συμμετάσχει σε ανθολογίες φανταστικού διηγήματος ενώ άρθρα μου θα βρείτε σε αρκετές ιστοσελίδες και ηλεκτρονικά περιοδικά.  Ενδεικτικά σας αναφέρω το Unlocking the Truth, το Nyctophylia.gr, το eword.gr και φυσικά το The Weird Side Daily όπου μου έκανε την τιμή να  αναρτήσει άρθρα και διηγήματά μου.

Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με τη συγγραφή; Γιατί επιλέξατε τη λογοτεχνία φαντασίας/τρόμου και όχι κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος;  

Από πολύ μικρή ηλικία με γοήτευαν οι ιστορίες που έχουν μέσα τους ένα στοιχείο υπέρβασης της πραγματικότητας. Σταδιακά, καθώς μεγάλωνα και ο ορίζοντας των γεγονότων μου γινόταν πιο πλατύς, άρχισα να διαπιστώνω ότι αυτό που αποκαλούμε “Πραγματικότητα” δεν είναι παρά μια σύμβαση, ένα προϊόν συναίνεσης που ως επί το πλείστον επιβάλλεται από τα εκάστοτε κέντρα εξουσίας της κάθε εποχής, στους υπηκόους  τους.  Στις μέρες μας δε, ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα ως είδος είναι οι όλο και πιο ρηχοί μηχανισμοί ή τα κριτήρια αν θέλετε, με τα οποία ερμηνεύουμε την πραγματικότητά μας. Για παράδειγμα, όλο και περισσότερο πλέον, κριτήριο για την αξιολόγηση ενός ανθρώπου είναι η οικονομική του κατάσταση ή η προβολή του από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Αυτή η λογική ωστόσο μας στερεί ως είδος εναλλακτικές προσεγγίσεις για την επίλυση των προβλημάτων που μας ταλανίζουν. Ο περιορισμός της πρόσβασης σε εναλλακτικές θεωρήσεις των πραγμάτων όπως καταλαβαίνετε, περιορίζει και το εύρος των πιθανών οδών αντιμετώπισης των απειλών που αντιμετωπίζουμε.

Στην Ελλάδα δε, υπάρχει και ένας επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας που επιβάλλει μια ιδιότυπη δικτατορία της σκέψης: Εξαιτίας του πολύ τραυματικού παρελθόντος μας, έχει αναπτυχθεί μια κυνικότητα, που στην πραγματικότητα πηγάζει από μια βαθιά οργή, ενάντια σε οτιδήποτε δεν αποφέρει άμεσα υλικά οφέλη. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με ένα πολύ κακό εκπαιδευτικό σύστημα που δε διδάσκει την αγάπη προς την ανάγνωση, την έρευνα και τη δημιουργική σκέψη, έχει καταστήσει το πιο ευγενικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου, την επιθυμία του για υπέρβαση, περιθωριακή. Οποιοσδήποτε ατενίζει τ’ άστρα και ασχολείται με το επέκεινα, έξω από τη νοσηρή και ασφυκτική σφαίρα του “ότι φάμε, ότι πιούμε” περιθωριοποιείται.

Αυτή η συνειδητοποίηση, σε συνδυασμό με την αγάπη που έτρεφα ανέκαθεν για τους πολύχρωμους κόσμους της φαντασίας και της δημιουργικής σκέψης, με έκαναν να αποφασίσω να δοκιμάσω και εγώ τις δυνάμεις μου σε αυτόν τον χώρο.  Και μια και μου προσφέρετε την ευκαιρία, θα ήθελα να εκφράσω την άποψη ότι η λογοτεχνία του τρόμου λειτουργεί λυτρωτικά. Απελευθερώνει σε ένα πεδίο ασφαλούς αναστολής της πραγματικότητας αρχετυπικούς και αρχέγονους τρόμους που κρύβονται μέσα στο ανθρώπινο ασυνείδητο και έτσι τους αφαιρεί τη δύναμη που θα μπορούσαν να ασκήσουν στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Αν έχετε προσέξει για παράδειγμα, οι περισσότεροι καταξιωμένοι συγγραφείς λογοτεχνίας Τρόμου στην καθημερινότητά τους είναι γλυκύτατοι άνθρωποι, ευγενικοί και πολύ ευχάριστοι. Γιατί άραγε; Επίσης, η τέχνη της φαντασίας, η οποία δεν περιορίζεται φυσικά στα στεγανά της λογοτεχνίας, μέσω της πρόσκαιρης αποστασιοποίησης που προσφέρει από το διαρκώς μεταβαλλόμενο συλλογικό γίγνεσθαι, προσφέρει τη δυνατότητα στους δημιουργούς αλλά και στους καταναλωτές της να αντιληφθούν τον κόσμο πιο βαθιά και να θίξουν ζητήματα που μας αφορούν όλους, συλλογικά. Έτσι λοιπόν προκύπτει το πολύ όμορφο παράδοξο, η τέχνη του φανταστικού να απεικονίζει το πνεύμα και τον ψυχισμό της εποχής της με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια από αντίστοιχα  έργα “κοινωνικού ρεαλισμού”…

Δώστε μας μερικές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για το νέο σας βιβλίο «Οι Μνήμες του Άρη». Απ’ όσο γνωρίζω πρόκειται για ένα βιβλίο καθαρόαιμης επιστημονικής φαντασίας.

“Οι Μνήμες του Άρη” είναι ένα μείγμα νουάρ επιστημονικής φαντασίας. Ως μυθιστόρημα η πλοκή του εκτυλίσσεται σε ένα κόσμο διακόσια περίπου χρόνια στο μέλλον όπου η Γη είναι ένας φτωχοποιημένος πλανήτης που υποφέρει από πάμπολλα οικολογικά και κοινωνικά προβλήματα, οι αποικίες της Σελήνης απολαμβάνουν ένα καθεστώς πρωτοφανούς ευμάρειας και ευζωίας ενώ ο πλανήτης Άρης είναι το νέο Ελ Ντοράντο, ένας κόσμος γεμάτος υποσχέσεις όπου ορδές (γήινων) μεταναστών αποζητούν μια νέα ευκαιρία. Ο αφήγητης -κεντρικός ήρωας- της ιστορίας μου, είναι ένας καταξιωμένος επιδημιολόγος που αναζητά τα ίχνη της ονειροπόλας συντρόφου του η οποία έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Ταξιδεύει μέχρι τον Άρη και εκεί ανακαλύπτει το μυστικό που κρύβει ο πλανήτης, ένα μυστικό που απειλεί να καταστρέψει για πάντα τον τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα αντιλαμβάνεται το περιβάλλον της.

Στο συγκεκριμένο βιβλίο προσπάθησα να θίξω ζητήματα όπως είναι η σύγκρουση που υπάρχει ανάμεσα στον μηχανιστικό -“πρακτικό” τρόπο σκέψης και στη διαίσθηση ή στη “μαγική” ερμηνεία του σύμπαντος, οι μεταμορφωτικές πιέσεις που ασκεί η τεχνολογία στη φυσική υπόσταση του ανθρώπου και φυσικά η πιθανότητα να υπήρξε στον Άρη κάποτε, κάποιος πανάρχαιος πολιτισμός ο οποίος να βρήκε έναν εντελώς πρωτότυπο τρόπο να ξεφύγει από τον αναπόφευκτο αφανισμό του!

Από πού αντλήσατε έμπνευση για το νέο σας βιβλίο; Θεωρείτε πως θα μπορούσαν να έχουν πρακτική εφαρμογή αυτές οι φουτουριστικές ενοράσεις;

Σε αντίθεση με την άποψη που ασπάζεται το ευρύ κοινό, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Επιστημονική Φαντασία, δεν προσπαθεί να προβλέψει το μέλλον. Πιο πολύ, προσπαθεί να προειδοποιήσει για τις απειλές που κυοφορούνται από τις παρούσες τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις ενώ εξετάζει το πάντα γοητευτικό ερώτημα “Τι θα γινόταν αν….” Ως προς τις φουτουριστικές ενοράσεις που ανακαλύπτει κανείς στο βιβλίο μου, θα ήθελα να εκφράσω την πεποίθηση ότι θα ήταν καλό αν δεν έβρισκαν ποτέ πρακτική εφαρμογή! Η αλήθεια είναι βέβαια ότι ένας πεπειραμένος αναγνώστης θα διακρίνει στο εν λόγω βιβλίο κάποιες αρκετά ετερόκλητες επιρροές. Όταν ήμουν μικρός για παράδειγμα με είχαν γοητεύσει τα “Χρονικά του Άρη” του Ray Brandury και ο πανέμορφος λυρισμός που χαρακτηρίζει τη γραφή του. Υποψιάζομαι πως ίχνη αυτής της πρώιμης αγάπης υπάρχουν εκεί μέσα! Επίσης, μου είχε κινήσει πολύ το ενδιαφέρον το βιβλίο Supernatural του  Graham Hanckok όπου εξετάζεται η συμβολή των εναλλακτικών καταστάσεων συνείδησης στη διανοητική εξέλιξη του ανθρώπου. Επιπρόσθετα, στο περιβάλλον που απεικονίζεται στο βιβλίο μου θα βρείτε σαφέστατες επιρροές και από την cyberpunk αισθητική του Willliam Gibson και του Roger  Zelanzy ενώ, φυσικά, οι ιδέες τις οποίες προσπάθησα να εξερευνήσω, δεν θα μπορούσαν παρά να αφορούν ζητήματα που έθιξε για πρώτη φορά από όσο γνωρίζω, ο χαρισματικός και ταλαντούχος συγγραφέας ερευνητής και στοχαστής Γιώργος Μπαλάνος!

Γνωρίζω πως έχετε μια ιδιαίτερη αγάπη για οτιδήποτε το αλλόκοτο και ασυνήθιστο. Τι ακριβώς σας σε ωθεί στο να ερευνάτε ζητήματα τα οποία είναι τόσο δύσκολο -έως απίθανο- να απαντηθούν;

Υποψιάζομαι ότι όπως και όλοι όσοι ασχολούνται με το συγκεκριμένο χώρο, οι απαντήσεις που ψάχνουμε αφορούν τρόπους με τον οποίο θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε, να αλλάξουμε ή να εμπλουτίσουμε μια πραγματικότητα που γίνεται όλο και πιο στεγνή και περιοριστική. Βέβαια, στο σημείο αυτό, καλό είναι να τονιστεί ότι οι απαντήσεις σε τέτοιου είδους ερωτήματα σχετίζονται άμεσα με τον τρόπο και το είδος του ερωτήματος που θέτει κανείς….

Προς ποια κατεύθυνση πιστεύετε πως πρέπει να κινηθούν οι σύγχρονες επιστημονικές και μη έρευνες; Ποια πεδία γνώσης είναι περισσότερο υποσχόμενα κατά την άποψή σας;

Θεωρώ ότι η βιοτεχνολογία, η νανομηχανική και η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης θα μεταμορφώσουν εντελώς το ανθρώπινο είδος σε ένα χρονικό ορίζοντα εκατό ετών το πολύ. Για πρώτη φορά ως είδος θα έχουμε την ευκαιρία να αψηφήσουμε το αναπόφευκτο του βιολογικού θανάτου και των περιορισμών που αντιμετωπίζει στη λειτουργία του ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξαιτίας της βιολογικής του δομής. Αλλά πιο σημαντικό ακόμα είναι το γεγονός ότι αυτές οι Τεχνολογίες αργά ή γρήγορα θα αλλάξουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και το σύμπαν με αποτέλεσμα να αναδυθεί κάποια μέρα ένα καινούργιο πιο φωτεινό zeitgeist δηλαδή ένα καινούργιο συλλογικό ανθρώπινο πνεύμα.

Η αγάπη σας για τα ξωτικά, του δράκους και όλα τα αποκυήματα της λαϊκής παράδοσης των βορείων λαών πώς αναδύθηκε, μήπως συνέβαλε σε αυτό η κατά το ήμισυ «βόρεια» καταγωγή σας; Το βιβλίο σας η «Τα Μυστικά της Λέσχης των Ξωτικών» καταπιάνεται σε βάθος με αυτά τα ζητήματα.

Υποψιάζομαι πως ναι. Είμαι κατά το ήμισυ Φινλανδός, από τη μεριά της μητέρας μου και είναι αλήθεια ότι οι βόρειοι λαοί διακρίνονται από μια μεγάλη αγάπη προς το φυσικό περιβάλλον και την αισθητική μαγεία που εκπέμπουν οι τόποι που δεν έχουν αλλάξει ακόμα από το άγγιγμα του ανθρώπου. Επίσης, επειδή αυτές οι χώρες δεν έχουν υποστεί τις εθνικές τραγωδίες που έχουν πλήξει την Ελλάδα, οι δεσμοί με το πολιτιστικό τους παρελθόν δεν έχουν διαρραγεί τόσο βίαια, έτσι μεγάλο μέρος των λαϊκών παραδόσεων τους έχουν επιβιώσει σε μια μορφή που δεν έχει εκφυλιστεί σε αυτο-προσδιοριστικό απολίθωμα. Στην Ισλανδία για παράδειγμα το ήμισυ σχεδόν του πληθυσμού, δεν έχει κανένα πρόβλημα να αποδεχτεί την πιθανότητα στη φύση να επιβιώνουν διάνοιες και φυλές ξέχωρες από τον άνθρωπο.  Στην  Ελλάδα, αν και οι “νεραιδοπαραδόσεις”μας είναι από τις πιο πλούσιες στον πλανήτη, δυστυχώς έχουν περιθωριοποιηθεί γιατί αντιμετωπίζονται ειρωνικά από τους πρακτικούς και αστικοποιημένους νεοέλληνες. Ωστόσο, κάποιες βιωματικές εμπειρίες που είχα στην Ελληνική ύπαιθρο, στα πλαίσια των πεζοπορικών εξερευνήσεων που μου αρέσει να κάνω, με οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η φύση βρίθει εκτός από ζωή και από νοημοσύνη. Αυτές οι εμπειρίες, σε συνδυασμό με κάποιες αντίστοιχες εμπειρίες που είχα στη Σκωτία και στην Ιρλανδία, αλλά και μια σειρά περίεργων συγχρονικοτήτων που με οδήγησαν στο να μάθω ορισμένα πολύ παράξενα πράγματα, με ενέπνευσαν στο να γράψω “Τα Μυστικά της Λέσχης των Ξωτικών“. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, αποκαλύπτω ότι στις αρχές του 20ου αιώνα στη Μεγάλη Βρετανία υπήρξε μια παράξενη Λέσχη πολύ πλούσιων μορφωμένων και ισχυρών ανθρώπων που ερευνούσε συστηματικά και σε βάθος τις μαρτυρίες για συναντήσεις με Ξωτικά και Νεράιδες. Κάποια από τα ευρήματα τους παρέμειναν μυστικά γιατί υποτίθεται ότι το αρχείο τους καταστράφηκε κατά τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου από τους Γερμανούς στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι είχαν πειραματιστεί και με εναλλακτικές καταστάσεις συνείδησης, με τον πνευματισμό καθώς και με τεχνολογίες που την εποχή εκείνη βρίσκονταν στα σπάργανα, όπως για παράδειγμα με τη ραδιοφωνική μετάδοση δεδομένων!  Στο εν λόγω βιβλίο ασχολούμαι επίσης με το Κίνημα της Θεοσοφίας που επηρέασε πολύ τα μέλη εκείνης της Λέσχης, με τις παραδόσεις για τα Ξωτικά και τον κόσμο τους καθώς και με την μετεξέλιξη της Λέσχης που υπάρχει ακόμα και σήμερα, αν και υπό άλλη  μορφή. Ωστόσο, αν και δεν καταλήγω σε συγκεκριμένα συμπεράσματα ως προς το πόσο τα Ξωτικά και οι Νεράιδες είναι πραγματικά, προσπαθώ να επικεντρωθώ στη σημασία που έχει η κάθε μορφής αναζήτηση, δηλαδή, στην ευκαιρία που μας προσφέρει να δούμε τον κόσμο μας με “Άλλα” μάτια….

Ας κινηθούμε τώρα στα λίγο πιο προσωπικά ζητήματα. Πώς σας αρέσει να περνάτε τον ελεύθερο χρόνο σας; Πείτε μου τρία αγαπημένα σας βιβλία, τρεις ταινίες και τρία τραγούδια.

Ο ελεύθερος χρόνος μου, ο οποίος δυστυχώς δεν είναι τόσος όσο θα ήθελα, αναλώνεται με την ανάγνωση βιβλίων, κατά προτίμηση εναλλακτικού περιεχομένου, με ιντερνετικού τύπου έρευνες, με περιπλανήσεις στα βουνά και στα λαγκάδια της πανέμορφης Ελλάδας και με τη συγγραφή διηγημάτων άρθρων και μυθιστορημάτων. Τρία αγαπημένα μου βιβλία είναι “Η Πράσινη Ακτίνα” του Ιουλίου Βερν, “Τα Χρονικά του Άρη” του Ray Branbury και “Οι Άμμοι του Χρόνου” του Γιώργου Μπαλάνου. Αγαπημένες ταινίες μου είναι το “Blade Runner” του Ridley Scott, το “Solaris” Andrei Tarkovsky του ίδιου , και το “Fairytale A true Story” του  Charles Sturridge που είναι μια από τις πιο τρυφερές ταινίες  πού έχω δει ποτέ! Από μουσική ακούω εναλλακτική ροκ όπως για παράδειγμα τους Φινλανδούς Poets of the Fall (το Carnival of Rust είναι εκπληκτικό κομμάτι) Etheal Goth , πχ τους  Dark Sanctuary (ακούστε το Night Rain και θα με θυμηθείτε) και τους Lycia (το Pray).

Τα τελευταία χρόνια διανύουμε μια περίοδο γενικευμένης κρίσης, σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικό, οικονομικό και προσφάτως σε επίπεδο δημόσιας υγείας. Πώς αντιμετωπίζετε όλα αυτά τα δεινά; Η λογοτεχνία βοηθάει στην υπέρβαση των δύσκολων καταστάσεων κατά την άποψή σας;

Μου αρέσει να βλέπω την πολύπλευρη κρίση που αντιμετωπίζουμε ως μια διαδικασία μεταμορφωτικής αλλαγής. Είναι μια  πολύ δύσκολη διαδικασία φυσικά γιατί μια αλλαγή, για να ολοκληρωθεί, συνεπάγεται πάντα τον επώδυνο θάνατο του παλιού και την δύσκολη γέννηση του καινούργιου. Η λογοτεχνία επιδρά λυτρωτικά σε όλο αυτό τον δύσκολο τοκετό γιατί λειτουργεί ως μια βαθιά αναπνοή. Ως ένας καταλύτης για αναθεώρηση, στοχασμό, ζωτική αποστασιοποίηση και κυρίως ως πηγή γνώσης που οδηγεί στην κατανόηση.

Τι να περιμένουμε από εσάς στο άμεσο μέλλον; Έχετε περαιτέρω υλικό προς έκδοση;

Έχω στα σκαριά τρία ακόμα βιβλία, σκοπεύω να συνεχίσω τη συγγραφή άρθρων και διηγημάτων -που ελπίζω κάποια από αυτά να φιλοξενηθούν στη σελίδα σας- και ίσως κάποια στιγμή καταπιαστώ και με την τέχνη του παγώματος του χρόνου, δηλαδή της φωτογραφίας!

Θα θέλατε να μοιραστείτε κάτι με το κοινό της σελίδα μας;

Θα ήθελα να μην πάψετε ποτέ να ελπίζετε.

Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.

Και εγώ σας ευχαριστώ για την πάντα ζεστή φιλοξενία σας!

Tags: article , books , Cardiff , cyberpunk , dark , fantasy , Graham Hanckok , horror , mystery , Ray Brandury , Roger Zelanzy , Spooky , weird , William Gibson , αλλόκοτο , ανατριχίλα , Άρης , βιβλία , βιβλίο , βιοτεχνολογία , επιστήμη , έρευνα , Έρικ Σμυρναίος , ζωή , θάνατος , Θεοσοφία , ιστορία , μαγεία , Μέλλον , μυστήριο , Οι Μνήμες του Άρη , πραγματικότητα , Συνέντευξη , Τα Μυστικά της Λέσχης των Ξωτικών , τρόμος , φαντασία , Φαντάσματα , Φανταστικό , Φινλανδία , φουτουρισμός , ψυχολογία

Βαγγέλης Γιατρούτσικος - Πράττος

Δημοσιεύτηκε 18 Απριλίου, 2021

Σχόλια και απόψεις.

Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε για τα νέα μας πρώτοι, απευθείας από το email σας.