Ζούμε σε μια πεζή εποχή. Ο κόσμος έχει χάσει τη μαγεία του. Κάθε φωτογραφία ή βίντεο που απεικονίζει κάτι το παραφυσικό, έναν ιπτάμενο δίσκο για παράδειγμα, κάποιο φάντασμα ή κάποιο πλάσμα που ανήκει στον κόσμο της κρυπτοζωολογίας, αμφισβητείται αμέσως. Είναι πολύ λογικό: Η τεχνολογία των οπτικό-ακουστικών μέσων έχει αναπτυχθεί τόσο πολύ και οι χειριστές της είναι τόσο επινοητικοί που έχει καταστεί πλέον αδύνατον να διακρίνει κανείς ποιο υλικό είναι αυθεντικό και ποιο αποτελεί προϊόν παραποίησης. Αν και αυτή η δυσάρεστη εξέλιξη μοιάζει να οφείλεται στην ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας, στην πραγματικότητα, η δημιουργία ψεύτικων φωτογραφιών που απεικονίζουν υπερφυσικά όντα έχει μια πολύ μια μεγάλη ιστορία η οποία ξεκινάει από τις αρχές της εποχής της φωτογραφίας.
Το ενδιαφέρον για τη φωτογράφιση πνευμάτων συμπίπτει με την ανάπτυξη του κινήματος του Πνευματισμού ο οποίος σημάδεψε βαθιά τον 19ο αιώνα. Εκείνη την εποχή οι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν ότι η επιστήμη θα μπορούσε να αποδείξει μια και καλή αν υπάρχει ζωή μετά το θάνατο. Η φωτογραφία, μια καινούργια τεχνολογία η οποία βρισκόταν σε εμβρυακό στάδιο, θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση….
Την δεκαετία του 1860 το κίνημα του Πνευματισμού ήταν πολύ της μόδας στις ΗΠΑ. Σχεδόν σε κάθε γειτονιά είχε ξεφυτρώσει και από ένα μέντιουμ το οποίο διοργάνωνε «συνεδρίες» κατά τη διάρκεια των οποίων οι συμμετέχοντας μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους νεκρούς συγγενείς τους, είτε μέσω της κατάληψης του σώματος του μέντιουμ από τα πνεύματά τους είτε μέσω της παραγωγής υπερφυσικών φαινομένων όπως για παράδειγμα, χτυπήματα σε ξύλινα τραπέζια, φαινόμενα αιώρησης και εμφάνιση εκτοπλάσματος.
Εκείνα λοιπόν τα χρόνια, ένας άσημος φωτογράφος, ο William H. Mumler άρχισε να προσελκύει την προσοχή των συμπολιτών του με τις παράξενες φωτογραφίες που έβγαζε σ΄ένα στούντιο, στη Βοστώνη. Ο Mummler δεν ήταν επαγγελματίας φωτογράφος. Είχε σπουδάσει χημικός με ειδίκευση στην κατεργασία του αργύρου αλλά αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στο αναπτυσσόμενο πεδίο της φωτογραφικής τέχνης με πολύ θεαματικά, όπως αποδείχτηκε, αποτελέσματα…
Άρχισε να υποστηρίζει ότι είχε αναπτύξει μια τεχνική που του επέτρεπε να φωτογραφίζει τα πνεύματα των νεκρών. Υποτίθεται ότι την είχε ανακαλύψει τυχαία όταν φωτογράφισε άθελά του το πνεύμα του νεκρού ξαδέλφου του. Μόλις ανακάλυψε με ποιο τρόπο ήταν δυνατόν να αναπαράγει το συγκεκριμένο αποτέλεσμα κατά βούληση, άρχισε να διαφημίζει την ικανότητά του να φωτογραφίζει τα πνεύματα νεκρών ανθρώπων, διασημοτήτων και μη, και να παρουσιάζει ως αποδεικτικά στοιχεία σχετικές φωτογραφίες.
Έτσι λοιπόν, όταν τα κυκλοφόρησαν τα νέα, ο Mumler έγινε διάσημος. Άρχισε να δέχεται εκατοντάδες πελάτες απ’ όλη τη χώρα. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς ήταν άνθρωποι που είχαν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα και ήθελαν να τα ξαναδούν. Ο Mumler τους εξυπηρετούσε με πολύ μεγάλη προθυμία, έναντι μιας καλής αμοιβής φυσικά. Οι πελάτες του έμεναν κατάπληκτοι από τα αποτελέσματα που τους παρουσίαζε καθώς οι φιγούρες των νεκρών συγγενών και φίλων τους εμφανίζονταν στις φωτογραφίες του να κάθονται δίπλα ή πίσω τους.
Σήμερα βέβαια γνωρίζουμε ότι εκείνες οι εκπληκτικές φωτογραφίες δεν ήταν παρά το αποτέλεσμα ενός απλού τεχνάσματος που ονομάζεται «διπλή έκθεση». Ο ίδιος ο Mumler είχε ανακαλύψει αυτό το κόλπο κατά τύχη, όταν φωτογράφησε τον εαυτό του χρησιμοποιώντας κατά λάθος μια αρνητική πλάκα που είχε ήδη χρησιμοποιηθεί και έτσι όταν την εμφάνισε αντίκρισε σοκαρισμένος ένα δεύτερο άτομο να στέκεται δίπλα του. Ως έξυπνος άνθρωπος που ήταν, κατάλαβε αμέσως τι είχε συμβεί και αποφάσισε να το εκμεταλλευτεί οικονομικά, γνωρίζοντας πόσο μεγάλη διάδοση είχε το κίνημα του Πνευματισμού, ιδιαίτερα σε μια εποχή όπου πολλές οικογένειες θρηνούσαν ακόμα τους νεκρούς του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Εξάλλου εκείνη την εποχή η επιστήμη της φωτογραφίας βρισκόταν σε εμβρυακή κατάσταση και περιβαλλόταν από μια αύρα μυστηρίου. Η καινούργια ικανότητα του ανθρώπου να παγώνει το χρόνο και να αποθανατίζει για πάντα τις φευγαλέες του στιγμές θεωρούταν κάπως μαγική.
Ο Mumler λοιπόν, έπαιρνε μια φωτογραφική πλάκα που περιείχε μια εικόνα του νεκρού και την έβαζε επάνω σε μια καινούργια φωτογραφική πλάκα που είχε την εικόνα του πελάτη. Όταν μετά εμφάνιζε τη φωτογραφία, οι δυο εικόνες ενώνονταν σε μια και το αποτέλεσμα ήταν η φωτογραφία του φαντάσματος του νεκρού να εμφανίζεται δίπλα στον ανυποψίαστο πελάτη του. Σε πολλές περιπτώσεις ο Mumler δεν είχε πρόσβαση σε μια πραγματική εικόνα του φαντάσματος που επιθυμούσε να εμφανίσει οπότε γινόταν πιο δημιουργικός: Χρησιμοποιούσε φωτογραφίες άσχετων ανθρώπων τις οποίες θόλωνε τόσο όσο χρειαζόταν για να πειστεί ο αφελής πελάτης του ότι φωτογραφιζόταν μαζί με κάποιον αγαπημένο νεκρό.
Ωστόσο η κερδοφόρα εκείνη ενασχόληση δεν πέρασε απαρατήρητη από το βλέμμα των σκεπτικιστών συμπολιτών του. Ένας γνωστός Showman της εποχής, ο PT Barnum, είχε καταλάβει τι συνέβαινε πραγματικά και κατηγόρησε δημόσια τον Mumler ότι εκμεταλλευόταν ψυχικά ευάλωτους ανθρώπους βρίσκονταν σε πένθος ενώ έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι ο Mumler δεν δίσταζε να μπαίνει κρυφά στα σπίτια των πελατών του για να τους κλέψει οικογενειακές φωτογραφίες. Ωστόσο, οι περισσότεροι γνωστοί του Mumler επέμεναν ότι το έργο του ήταν αυθεντικό και έτσι κατάφερε να συνεχίσει να βγάζει χρήματα για αρκετά χρόνια και να αποκτήσει πολύ μεγάλη φήμη. Συνήθως χρέωνε πέντε με δέκα δολάρια την φωτογράφιση, ένα ποσό αρκετά σεβαστό για εκείνα τα χρόνια. Η επιχείρηση του βρήκε κάποια στιγμή πολλούς μιμητές που άρχισαν και αυτοί να βγάζουν φωτογραφίες υπερφυσικού περιεχομένου αλλά ο Mumler συνέχισε να είναι ο πιο επιτυχημένος. Κατά πάσα πιθανότητα θα είχε καταφέρει να συνεχίσει αυτή τη δουλειά για πολλά χρόνια ακόμα αν δεν είχε σταθεί απρόσεκτος: Άρχισε να παράγει ακόμα πιο κραυγαλέες φωτογραφίες όπως για παράδειγμά, του νεκρού Προέδρου των ΗΠΑ Abraham Lincoln μαζί με τη γυναίκα του Mary Todd Lincoln. Ακόμα χειρότερα, κάποιες από τις φωτογραφίες φαντασμάτων του βρέθηκε ότι απεικόνιζαν ζωντανούς ανθρώπους και έτσι όλα βγήκαν στο φως. Ο Mumler σύρθηκε στα δικαστήρια με την κατηγορία της εξαπάτησης του κοινού από τον άσπονδο εχθρό του PT Barnum ο οποίος εμφανίστηκε στο δικαστήριο με μια φωτογραφία του εαυτού του να ποζάρει με τον Abraham Lincoln! Αν και ο Mumler αθωώθηκε τελικά, η υπόληψή του είχε καταστραφεί και η επιχείρηση του δεν ξαναστάθηκε ποτέ στα πόδια της. Συνέχισε ωστόσο να είναι ένας επιτυχημένος χημικός στον τομέα της εμφάνισης φωτογραφιών και μάλιστα επινόησε την «Μέθοδο Mumler» η οποία έκανε για πρώτη φορά εφικτό το τύπωμα φωτογραφιών σε εφημερίδες και περιοδικά.
Το πιο παράξενο από όλα είναι ότι ακόμα και μετά τη δημόσια αποκαθήλωση του έργου του Mumler, η φωτογράφιση πνευμάτων συνέχισε να είναι πολύ δημοφιλής. Η γοητεία της εξακολουθούσε να είναι ισχυρή και ακόμα και ο γνωστός συγγραφέας Arthur Conan Doyle πίστεψε στις δυνατότητές της και έγραψε και ένα βιβλίο με τον τίτλο The Case for Spirit Photography (1922).Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να αγοράζουν φωτογραφικές μηχανές οι υποτιθέμενες φωτογραφίες φαντασμάτων και πνευμάτων εξακολούθησαν να είναι της μόδας. Μάλιστα, η φήμη τους διατηρήθηκε αλώβητη κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, έως ότου η όλη ιστορία παρήκμασε μετά από τις επανειλημμένες αποκαλύψεις για απάτες και κακοστημένες φάρσες…
Ωστόσο, η μαγεία των «υπερφυσικών» φωτογραφιών επιβιώνει ακόμα. Μια σύντομη περιήγηση στο διαδίκτυο θα σας πείσει. Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μέσα στον καταιγισμό των κινούμενων και μη εικόνων που πλημμυρίζουν τον αντιληπτικό μας ορίζοντα, μπορεί να κρύβονται κάποιες που να απεικονίζουν κάτι πραγματικά παράξενο, που είναι όμως αυθεντικό…
Πηγές:
- «Τα μυστικά της Λέσχης των Ξωτικών», Έρικ Σμυρναίος, Εκδόσεις Άλλωστε.
- https://en.wikipedia.org/wiki/William_H._Mumler
- https://www.smithsonianmag.com/smithsonian-institution/meet-mr-mumler-man-who-captured-lincolns-ghost-camera-180965090/
- https://www.history.com/news/spirit-photography-civil-war-william-mumler
Tags: article , dead , death , ghosts , ghosts photos , Mumler , paranormal , photographer , photos , phtography , spirits , Supernatural , The Weird Side Daily , weird , William H. Mumler , αλλόκοτο , άρθρα , άρθρα μυστηρίου , άρθρα φανταστικού , άρθρο , άρθρο φανταστικού , διπλή έκθεση , εκτόπλασμα , Έρικ Σμυρναίος , θάνατος , νεκροί , νεκρός , Παράξενο , παραφυσικά , παραφυσικό , περίεργα , πνεύμα , πνεύματα , Υπερφυσικό , Φαντάσματα , φωτογραφίες , φωτογράφος
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.