«Γιατί το αίμα είναι ζωή». Η θρυλική αυτή φράση, που ξυπνάει παράξενους αντίλαλους στους μισοσκότεινους διαδρόμους του ανθρώπινου μυαλού, αποδίδεται στο πιο φημισμένο βαμπίρ όλων των εποχών: Στον οικουμενικά αναγνωρίσιμο κόμη Δράκουλα. Βέβαια, ο απόκοσμος εκείνος αριστοκράτης με την εντυπωσιακή μπέρτα και το υπνωτιστικό sex appeal, έχει ελάχιστες ομοιότητες με τα φρικιαστικά και μακάβρια πλάσματα που στοίχειωναν τις νύχτες των συμπατριωτών του. Η εξευγενισμένη μορφή του δεν είναι παρά το αποκύημα της φαντασίας κάποιων δημιουργικών σεναριογράφων του Hollywood που βασίστηκαν στο μυθιστόρημα ενός ανήσυχου Ιρλανδού της Βικτωριανής εποχής και προσάρμοσαν το προϊόν τους στις φοβίες και στους καταπιεσμένους πόθους του διψασμένου για συγκινήσεις κοινού της εποχής τους. Κι όμως, η αλλόκοτη και κάπως γραφική αυτή φιγούρα κατάφερε να επιβιώσει και να εξαπλωθεί σ’ ολόκληρο τον κόσμο χάρη στη μαγεία της ασημένιας και της γυάλινης οθόνης. Χαράχτηκε με ανεξίτηλα χρώματα στο συλλογικό ασυνείδητο της ανθρωπότητας, προσαρμόστηκε στις αλλαγές των εποχών και πολλαπλασιάστηκε, παράγοντας αναρίθμητα αντίγραφα και παραλλαγές. Σήμερα, ο νεκροζώντανος και εφιαλτικός «Nosferatu» (ή «νοσοφόρος») συνυπάρχει με τα ελκυστικά βαμπίρ του «True Blood» και τα ευαίσθητα και ρομαντικά πλάσματα του «Twilight.».
Η εμμονή μας με τους απέθαντους, και το σκοτεινό δώρο της αθανασίας που εκείνοι μας προσφέρουν, δεν φαίνεται να εξασθενεί με το πέρασμα του χρόνου. Οι ψυχολόγοι ισχυρίζονται ότι η αλλόκοτη σαγήνη που ασκούν επάνω μας πηγάζει από το εκρηκτικό τρίπτυχο σεξ-αίμα-θάνατος το οποίο ερεθίζει τα πιο αρχαία και ισχυρά μας ένστικτά. Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι τα βαμπίρ, που έχουν πλέον μετατραπεί σε αθάνατα πανέμορφα και πανίσχυρα πλάσματα, εκφράζουν με τον πιο παραστατικό τρόπο τα ιδεώδη αλλά και τις ενοχές του σύγχρονου καταναλωτή που επενδύει τόσα πολλά στην εξωτερική του εμφάνιση, που επιδιώκει την παράταση της νεότητάς του με κάθε δυνατό τρόπο και που γνωρίζει κατά βάθος ότι ο πολιτισμός του είναι καθαρά παρασιτικός και μη βιώσιμος καθώς απομυζά τους ζωτικούς πόρους του πλανήτη μας. Κανείς πάντως δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι όντως «το αίμα είναι ζωή». Το αίμα είναι φορέας «ζωτικής ενέργειας». Πάνω σε αυτή την πεποίθηση βασίστηκε η παγκόσμια και διαχρονική πρακτική της εκτέλεσης αιματηρών θυσιών από όλους τους πολιτισμούς της αρχαιότητας, προκειμένου να επιτευχθεί η προσέλκυση κάποιας θεότητας, κάτι που συνεχίζεται και στις μέρες μας, είτε κυριολεκτικά, σε σκοτεινές μαγικές τελετουργίες, είτε συμβολικά. (Ας θυμηθούμε και τη χριστιανική τελετουργία της Μετάληψης και τη φράση «Λάβετε φάγετε τούτο εστί το αίμα μου…»)
Ας σημειωθεί επίσης ότι κατά τη διάρκεια των εννέα πρώτων μηνών της ύπαρξής μας, κατά τη διάρκεια της κύησης μας δηλαδή, συμπεριφερόμαστε σαν εκκολαπτόμενα βαμπίρ τρεφόμενοι με το αίμα της μητέρας μας, μέσα από τον ομφάλιο λώρο που μας συνδέει με το κυκλοφορικό της σύστημα. Στις μέρες μας η επιστήμη έρχεται να ενδυναμώσει ακόμα περισσότερο τον θεμελιώδη σύνδεσμο που υπάρχει ανάμεσα στο αίμα και στη ζωή με την απροσδόκητη διαπίστωση ότι η παροχή μεγάλων ποσοτήτων νεανικού αίματος σε γερασμένους ανθρώπους παρατείνει τη ζωή τους και ενισχύει τις δυνάμεις τους. Επιπρόσθετα, παθήσεις όπου ο οργανισμός δεν παράγει υγιές αίμα, όπως είναι η γνωστή πορφυρία, προκαλούν συμπτώματα που θυμίζουν την εμφάνιση και την συμπεριφορά των βαμπίρ: Υποχώρηση των ούλων, φωτοφοβία, επιθετική συμπεριφορά και αλλοίωση της εξωτερικής εμφάνισης… Ύστερα από όλα τα προαναφερθέντα, δεν είναι παράξενο το ότι η πίστη στην ύπαρξή των βρικολάκων ξεκίνησε από εποχές πολύ αρχαίες. Υπάρχουν Σουμεριακοί, Βαβυλωνιακοί και Ελληνικοί-αλλά και άφθονοι νεοελληνικοί-μύθοι που περιγράφουν ξεκάθαρα πλάσματα του σκοταδιού με υπερφυσικές δυνάμεις που τρέφονται από το αίμα των ζωντανών. Οι παραδόσεις και οι αναφορές για τα βαμπίρ αφθονούν στην Ινδική και στην Κινέζικη μυθολογία ενώ δεν υπάρχει λαός που να μην στοιχειώνεται από την εικόνα κάποιου αιμοβόρου πλάσματος που καραδοκεί στο σκοτάδι και επιβουλεύεται το αίμα των ζωντανών ανθρώπων.
Υπάρχει ωστόσο ένας ακόμα κρυφός πυρήνας στον όλο μύθο, μια ακόμα σκοτεινή διάσταση που απηχεί κάποιες πανάρχαιες και ξεχασμένες παραδόσεις που προϋπήρξαν της εμφάνισης του αστικού πολιτισμού.
Αναφέρομαι στην προαιώνια πρακτική του Σαμανισμού.
Οι ανθρωπολόγοι πιστεύουν ότι ο Σαμανισμός αποτελεί την αρχαιότερη-και κατά συνέπεια την πρώτη-θρησκευτική πρακτική που ανέπτυξε η ανθρωπότητα. Επιβιώνει ακόμα σε μικρές κοινότητες που δεν έχουν διαβρωθεί από τον σύγχρονο πολιτισμό. Σαμάνοι υπήρχαν παντού, μέχρι τα πολύ πρόσφατα χρόνια. Για παράδειγμα οι «νεραϊδογιατροί» ή «fairy doctors», ήταν πρακτικοί γιατροί που ασκούσαν την τέχνη τους στην Ιρλανδική επαρχία μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα. Χρησιμοποιούσαν βότανα και ξόρκια που τους είχαν διδάξει τα ξωτικά κατά τη διάρκεια των επαφών τους με το νεραϊδοβασίλειο. Σε γενικές γραμμές ο Σαμάνος ήταν ένας άνθρωπος που εκτελούσε τα καθήκοντα του μάγου, του ιερέα (του ενδιάμεσου ανάμεσα στον κόσμο των ανθρώπων και τον κόσμο των πνευμάτων) και του θεραπευτή. Ήταν δηλαδή ένας άνθρωπος που είχε την ικανότητα να επισκέπτεται τον κόσμο του επέκεινα και να επιστρέφει στον κόσμο των ανθρώπων φέρνοντας μαζί του ωφέλιμα δώρα: Την ικανότητα να θεραπεύει, να βλέπει το μέλλον ή να επισκέπτεται με το μυαλό του μακρινές περιοχές, να ελέγχει τα μυαλά των θηραμάτων και να τα προσελκύει, να επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες…
Κατά παράξενο τρόπο, πολλά από τα χαρακτηριστικά των βαμπίρ, παρουσιάζουν έντονες ομοιότητες με σαμανιστικές πρακτικές και ισχυρισμούς.
Για παράδειγμα, ακόμα και στις πιο σύγχρονες εκδοχές του μύθου, για να μεταμορφωθεί κάποιος σε βαμπίρ πρέπει να βιώσει πρώτα μια εμπειρία θανάτου. Πρέπει να προσφέρει το αίμα του σε αυτά, να γευτεί το δικό τους, να πεθάνει και να επανέλθει ως αθάνατος βρικόλακας. Αυτή η πρακτική θυμίζει πολύ τις μυητικές τελετές μετάβασης που χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα οι Σαμάνοι προκειμένου να μετατραπούν σε οχήματα υπερφυσικών δυνάμεων. Υποβάλλονται σε τρομακτικές και επώδυνες δοκιμασίες ή (και) σε χρήση ισχυρών παραισθησιογόνων που προκαλούν μια ολοκληρωτική διάλυση της παλιάς τους προσωπικότητας και τον ριζικό ανασχηματισμό της. Ουσιαστικά βιώνουν μια ρεαλιστικότατη εμπειρία θανάτου που λειτουργεί ως καταλύτης, ως εντονότατο ψυχοσωματικό σοκ που τους μεταμορφώνει.
Οι Σαμάνοι, κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους στους κόσμους των πνευμάτων, βιώνουν εμπειρίες αιώρησης και πτήσης ή και μεταμόρφωσης σε κάποιο ζώο, συνήθως σε λύκο, αετό ή γεράκι. Τα βαμπίρ επίσης έχουν την ικανότητα να αλλάζουν μορφή και να μετατρέπονται σε λύκους, νυχτερίδες ή ακόμα και σε ρέουσες ομίχλες. Παρόμοιες ομοιότητες υπάρχουν ανάμεσα στις δυο φιγούρες, του Σαμάνου και του βρικόλακα, όσον αφορά και την υποτιθέμενη ικανότητά αμφότερων να διασχίζουν τεράστιες αποστάσεις σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και να γνωρίζουν συμβάντα που διαδραματίζονται σε πολύ μακρινές περιοχές με τις οποίες δεν θα μπορούσαν να έχουν καμία φυσιολογική αλληλεπίδραση. Πολλοί Σαμάνοι, ακόμα και σήμερα, ισχυρίζονται ότι διαθέτουν τέτοιου είδους δυνάμεις. Κι ας μην ξεχνάμε τα τηλεπαθητικά χαρίσματα που αποδίδονται στα βαμπίρ καθώς και τη δύναμη που έχουν να υπνωτίζουν τα ανθρώπινα θύματά τους. Οι σαμανιστικές παραδόσεις βρίθουν από παρόμοιους ισχυρισμούς καθώς και από τη δυνατότητα νοητικής προσέλκυσης θηραμάτων προκειμένου να καλυφθούν οι διατροφικές ανάγκες της φυλής. Μια επιπρόσθετη ομοιότητα ανάμεσα στις δύο εκείνες παραδόσεις, την μυθική παράδοση των βρικολάκων και την αρχαία παρακαταθήκη του σαμανισμού, είναι η ικανότητα του επηρεασμού των καιρικών συνθηκών. Και βέβαια, δεν θα πρέπει να παραβλέψει κανείς τους ισχυρισμούς περί βιολογικής αθανασίας ή έστω αφύσικης παράτασης της ζωής που αφθονεί και στους δυο παράξενους αυτούς χώρους…
Υπάρχει ωστόσο μια θεμελιώδης διαφοροποίηση ανάμεσα στην σκοτεινή παράδοση του βαμπιρισμού και στην μαγική πρακτική του Σαμανισμού και που αφορά την πνευματική διάσταση των δυο πεποιθήσεων:
Τα βαμπίρ είναι όντα εξόριστα, καταδικασμένα να περιφέρονται αιώνια στο υλικό πεδίο και να τρέφονται παρασιτικά από το αίμα των ζωντανών ανθρώπων. Οι Σαμάνοι αντίθετα ήταν-και είναι ακόμα-άνθρωποι που προσφέρουν ζωή στους άλλους μέσα από την αλληλεπίδρασή τους με ανώτερα πεδία ύπαρξης απ’ όπου αντλούν ενέργεια και δύναμη για να αναζωογονούν το υλικό πεδίο. Οι μεν σκορπίζουν το θάνατο, οι δε φέρνουν τη ζωή.
Ίσως λοιπόν, η διαχρονική ύπαρξη των βαμπίρ να υπαινίσσεται την ύπαρξη κάποιας πολύ σκοτεινής και ιδιοτελούς μαγικής πρακτικής που βασίζεται στην διαιώνιση του σκοταδιού προκειμένου να γίνει δυνατή η ατομικιστική παράταση της ανθρώπινης ζωής, έστω και ως αιμοβόρας προέκτασης της νύχτας. Φυσικά θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι εφόσον η φιγούρα του σύγχρονου βαμπίρ έχει υποστεί αναρίθμητες αλλοιώσεις και μεταμορφώσεις στο πέρασμα του χρόνου, κάτι τέτοιο δεν ισχύει εφόσον η πρωταρχική εικόνα των βρικολάκων, ελάχιστη σχέση διατηρεί με την τρέχουσα μορφή τους.
Ας μην παραβλέπουμε ωστόσο την παράδοξη αντοχή που παρουσιάζουν στους αιώνες οι εικόνες και τα σύμβολα που ανήκουν στο χώρο της μαγείας. Η όμορφη στολή του αγαπημένου μας υπερφυσικού Άη-Βασίλη για παράδειγμα, που επισήμως αποτελεί δημιούργημα της Coca-cola, έχει τα παραδοσιακά χρώματα της δύναμης και της μαγείας, ήτοι, το μαύρο, το άσπρο και το κόκκινο. Και τι έχετε να πείτε για τα κωνικά καπέλα των μάγων με τα αστρολογικά σύμβολα που όμοιά τους-φτιαγμένα από σφυρηλατημένο χαλκό-βρέθηκαν σε τάφους ηλικίας πέντε χιλιάδων ετών στην περιοχή της Μεσοποταμίας; Και δεν σας έχουν εντυπωσιάσει τα περίεργα σκουφιά που φοράνε οι νάνοι και διάφορα άλλα υπερφυσικά πλασματάκια, τα οποία είναι όλως περιέργως πανομοιότυπα με τα σκουφιά που φορούσαν οι κάτοικοι της Φρυγίας, πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια; Και ποια να είναι άραγε η πραγματική σημασία του ραβδιού που κρατάνε οι μάγισσες και τα ξωτικά; Μήπως λοιπόν μέσα από τις παράξενες διαδρομές και τους δαιδαλώδεις λαβυρίνθους του συλλογικού ασυνείδητου της ανθρώπινης φυλής αναβλύζουν μέχρι τις μέρες μας κάποιες πληροφορίες που αποκαλύπτουν με τρόπο ποιητικό και αλληγορικό ενδεχομένως, ορισμένες σκοτεινές και απόκρυφες πτυχές της πραγματικότητας;
Tags: article , blood , dark , darkness , death , Dracula , immortal , magic , myth , night , Nosferatu , The Weird Side Daily , True Blood , Twilight , twsd , Vampire , weird , weird article , αθάνατος , αίμα , άρθρο , άρθρο φανταστικού , Βαμπίρ , Βρικόλακας , Βρικόλακες , δράκουλας , Έρικ Σμυρναίος , ζωτική ενέργεια , θάνατος , μαγεία , μαγική πρακτική , μύθοι , μυθολογία , νύχτα , πλάσματα , πορφυρία , σαμανισμός , σαμανιστικές πρακτικές , σαμάνοι , σκοτάδι , σύμβολα
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.