Rusalki, οι κακόβουλες νύμφες του νερού

Οι γυναίκες Rusalki είναι κομμάτι της σλαβικής μυθολογίας και αποτελούν σήμερα κακόβουλες οντότητες που αποπλανούν νεαρούς άντρες, τραβώντας τους μέσα στα σκοτεινά νερά.

29 Ιανουαρίου 2021

 

Η ανθρώπινη παρουσία από τις απαρχές του κόσμου ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με το νερό. Σε κοινωνίες όπου δεν υπήρχαν οι σύγχρονες διευκολύνσεις, το υγρό στοιχείο αποτελούσε πηγή ζωής. Γι αυτό εξάλλου υπάρχουν και αναρίθμητες θεότητες σε κάθε ανθρώπινη κοινότητα οι οποίες πιστευόταν ότι προστάτευαν το νερό και τις ανθρώπινες δραστηριότητες που στηρίζονταν σε αυτό. Στην ελληνική μυθολογία παραδείγματος χάριν, θα βρει κανείς θεότητες των ποταμών, των θαλασσών, προστάτες ψαράδων και ναυτικών. Ωστόσο, πέρα από τις ευεργετικές ιδιότητες του νερού που εξυμνούσαν οι πολιτισμοί σε κάθε γωνιά της γης, θα συναντήσει κανείς σε διάφορες παραδόσεις και άλλα πλάσματα με μυθική υπόσταση η δράση των οποίων σχετιζόταν επίσης με το υγρό στοιχείο όμως δεν θα τα χαρακτήριζε κανείς ως καλόβουλα πνεύματα. Μια τέτοια περίπτωση είναι η γυναίκες Rusalki.

Ξεπηδώντας μέσα από τη ζωηρή σλαβική μυθολογία, σύμφωνα με τους θρύλους και τις παραδόσεις, μια γυναίκα Rusalka ήταν νύμφη του νερού, μερικές φορές παρομοιάζεται και με γοργόνα, με ιδιαίτερα ελκυστική εξωτερική εμφάνιση. Σε αντίθεση με τις γνωστές γοργόνες, οι Rusalki  κατοικούν σε ποτάμια ή λίμνες και μπορούν να βγαίνουν στη ξηρά και να περπατούν ή να χορεύουν. Mερικές φορές κάθονται στους βράχους και χτενίζουν τα μαλλιά τους. Τα χτένια μάλιστα που χρησιμοποιούν φαίνεται να έχουν μεγάλη σημασία καθώς οι Rusalki ως οντότητες του νερού, δεν μπορούν να επιβιώσουν πολλή ώρα μακριά από αυτό. Έτσι, με το χτένι μπορούν να επικαλεστούν το υγρό στοιχείο ενώ βρίσκονται στη στεριά.

Στις απαρχές των σλαβικών παγανιστικών παραδόσεων οι Rusalki ήταν συνδεδεμένες με την γονιμότητα. Βοηθούσαν τις καλλιέργειες των χωρικών να μεγαλώσουν παρέχοντας άφθονο νερό και υγρασία σε δάση και χωράφια. Τους τελευταίους αιώνες ωστόσο, αυτά τα καλόβουλα πνεύματα που σπάνια είχαν αλληλεπιδράσεις με τους κατοίκους, απέκτησαν διαβολική σχεδόν υπόσταση σε πολλές ρωσικές και ουκρανικές περιοχές.

Οι γυναίκες Rusalki δεν είχαν κάποια θεϊκή προέλευση. Στην πραγματικότητα οποιαδήποτε κοινή θνητή κάτω από συγκεκριμένες περιστάσεις μπορούσε να μεταμορφωθεί σε μία. Πάντα ήταν παρθένες οι οποίες είχαν ακάθαρτη ψυχή και έβρισκαν πρόωρο τραγικό θάνατο κοντά σε κάποια πηγή νερού. Ωστόσο δεν πέθαιναν με βάση τα ανθρώπινα δεδομένα αλλά μετατρέπονταν και εκείνες σε Rusalki στοιχειώνοντας το νερό κοντά στο οποίο τελείωσε η θνητή φάση της ζωής τους. Σύμφωνα με τα πρότυπα της εποχής, ακάθαρτες θεωρούνταν εκείνες που δεν είχαν βαπτιστεί ή είχαν αυτοκτονήσει. Αρκετά συχνά, μια γυναίκα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε Rusalka όταν την δολοφονούσε κάποιος, και με βάση τις ιστορίες, ιδιαίτερα αν αυτός ήταν ο αγαπημένος της. Μια εναλλακτική εκδοχή προτείνει πως και τα μωρά που τα έπνιγαν οι μητέρες τους στο ποτάμι επέστρεφαν «στη ζωή» ως Rusalka.

Όντας γυμνές και ιδιαίτερα όμορφες, αναπαύονταν τις ημέρες και τις νύχτες σέρνονταν έξω από την υγρή τους κατοικία στο βυθό των ποταμών και των βάλτων και αναζητούσαν νεαρούς άντρες. Σαγηνεύοντάς τους με το κάλλος, τα τραγούδια και τα νεανικά τους γέλια, τους τραβούσαν όλο και πιο κοντά στο νερό. Μόλις έφθαναν εκεί, οι κακόβουλες εκδοχές των Rusalki τους έπνιγαν ή τους άφηναν να πεθάνουν στην αγκαλιά τους. Πιστεύεται πως η οργή των Rusalki όπως παρουσιάζεται μέσω της αστείρευτης ανάγκης για δολοφονία αντρών, προκύπτει από την καταπίεση που βίωναν πριν πεθάνουν. Στην πλειονότητά τους ήταν φτωχές γυναίκες, παιδιά χωρικών που αντιμετώπιζαν τον διαρκή υποβιβασμό από το αντρικό φύλο, συσσωρεύοντας έτσι μέσα τους οργή και θυμό. Σε κάποιες εκδοχές μάλιστα, οι Rusalki έθεταν ορισμένες δοκιμασίες στα υποψήφια αρσενικά θύματα. Εάν αυτά τις κακοποιούσαν με οποιονδήποτε τρόπο που τους έφερνε μνήμες της θνητής τους ζωής τότε οι γυναίκες έπαιρναν την εκδίκησή τους τραβώντας τους στην υγρή τους επικράτεια.

Υπάρχει μια συγκεκριμένη περίοδος του χρόνου όπου οι Rusalki είναι εξαιρετικά επικίνδυνες. Πρόκειται για την εβδομάδα Rusalki, στις αρχές του Ιούνη. Οι γυναικείες οντότητες εγκαταλείπουν τα όρια του νερού και βγαίνουν στη στεριά σκαρφαλώνοντας στις σημύδες και χορεύοντας στο φεγγαρόφωτο σε μεγάλους κύκλους. Όσοι θνητοί γίνουν μέρος της παράδοξης αυτής συνεύρεσης, θα χορεύουν μέχρι τελικά να πεθάνουν. Οι χωρικοί μάλιστα απέφευγαν να κολυμπούν εκείνη την περίοδο πιστεύοντας πως οι Rusalki θα τους τραβούσαν στα βάθη του νερού και θα τους έπνιγαν. Οι θνητές γυναίκες των χωριών σε κάποιες περιοχές κρεμούσαν από τα κλαδιά των δέντρων προσφορές προς τις οντότητες αυτές για να κατευνάσουν τις Rusalki και να προστατέψουν τους άντρες της περιοχής τους.

Σε κάποιες περιοχές γιορτάζεται ακόμα αυτή η εβδομάδα που είναι γνωστή ως Green Week. Συνδέεται με τη γονιμότητα και την αναγέννηση της φύσης έπειτα από το βαρύ χειμώνα του Βορρά, και τη γονιμότητα. Κάθε μια από τις εφτά μέρες της εβδομάδας, είναι αφιερωμένη σε μια διαφορετική πτυχή της άνοιξης.  Οι οικογένειες στολίζουν τα σπίτια τους με κλαδιά δέντρων, λουλούδια και βότανα, καθαρίζουν το πάτωμα με ξύλα σημύδας, περπατούν με αναμμένους δαυλούς στα χωράφια τους για να κάνουν κάθαρση από κάθε είδους δαίμονα ή κακόβουλο πλάσμα. Η τελευταία μέρα είναι αφιερωμένη στους νεκρούς και ιδιαίτερα σε αυτούς που δεν τους αποδόθηκαν οι σωστές ταφικές τιμές. Οι οικογένειες γευματίζουν στο νεκροταφείο αφήνοντας φαγητό και για τους νεκρούς. Οι εορτασίες λήγουν με τους τους ανθρώπους να αρπάζουν ένα κλαδί ξύλου από αυτά που έχουν διακοσμήσει και να τρέχουν προς το ποτάμι στέλνοντας τις Rusalki πίσω, στο σκοτεινό βυθό.

 

 

 

Main Image Reference

Tags: creatures , dark , death , fairytale , fantasy , Green Week , horror , monster , murder , mystery , Rusalka , Rusalki , scary , Spooky , weird , αλλόκοτο , ανατριχίλα , Άνθρωπος , άντρες , άρθρο , αυτοκτονία , γονιμότητα , γοργόνα , ελληνική μυθολογία , θάνατος , Θρύλοι , κακόβουλο , μυθολογία , μυστήριο , νεκροί , νερό , νύμφη , νύχτες , παγανισμός , παραδόσεις , παραμύθι , παρθένες , πνεύμα , ποτάμι , σημύδα , σλαβική μυθολογία , φαντασία , Φόβος , Χορός

Αγγελική Παπανικήτα

Δημοσιεύτηκε 29 Ιανουαρίου, 2021

Σχόλια και απόψεις.

Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε για τα νέα μας πρώτοι, απευθείας από το email σας.