Ο Αυλητής του Χάμελιν – Από Τους Αδελφούς Γκριμ στους Megadeth

O Pied Piper, είναι σε ελεύθερη μετάφραση ο Αυλητής του Χάμελιν. Πολλά έχουν γραφτεί για το συγκεκριμένο μυστηριώδες άτομο αλλά οι φήμες που κυκλώνουν το υπαρκτό ή μη πρόσωπό του είναι πολύ περισσότερες απ΄ όσα είναι γνωστά. Τι συνέβη στο Χάμελιν της Γερμανίας αιώνες πριν, όταν η μελωδία του φλάουτου κατάφερε να κάνει 130 παιδιά να εξαφανιστούν;

02 Σεπτεμβρίου 2020

You take a mortal man
And put him in control
Watch him become a god
Watch people’s heads a’roll
A’roll, a’ roll

Just like the Pied Piper
Led rats through the streets
We dance like marionettes
Swaying to the symphony
Of destruction…”

Οι παραπάνω στίχοι προέρχονται από το τραγούδι των Megadeth, Symphony of Destruction. Το μέταλ κομμάτι εξετάζει το τι συμβαίνει όταν σε ένα άτομο δίνεται κάθε εξουσία και πώς ο υπόλοιπος λαός τον ακολουθεί, συχνά αδύναμος ή αδιάφορος να αντιδράσει. Και ανάμεσα στους στίχους με τον ξεκάθαρο πολιτικό χαρακτήρα, εμφανίζεται αναπάντεχα στη δεύτερη στροφή ο Pied Piper, για τον οποίο είχαν γράψει χρόνια πριν οι αδελφοί Γκριμ, έναν μύθο που φθάνει στα μέσα του Μεσαίωνα.

O Pied Piper, είναι σε ελεύθερη μετάφραση ο Αυλητής του Χάμελιν. Πολλά έχουν γραφτεί για το συγκεκριμένο μυστηριώδες άτομο αλλά οι φήμες που κυκλώνουν το υπαρκτό ή μη πρόσωπό του, είναι πολύ περισσότερες απ΄ όσα είναι μέχρι τώρα γνωστά.

Ο θρύλος του Αυλητή έχει προέλθει από την ομώνυμη πόλη Χάμελιν, στην Κάτω Σαξονία της Γερμανίας. Σύμφωνα με την ιστορία, το 1284, η πόλη κατακλύστηκε από τον χειρότερο τετράποδο φίλο του ανθρώπου, τους αρουραίους. Δεδομένου πως τότε η ιατρική ήταν ακόμη σε εξαιρετικά πρώιμο στάδιο, οι αρουραίοι δεν ήταν άδικα στενά συνυφασμένοι με το θάνατο. Ακόμα και τότε οι άνθρωποι ήξεραν πως τα βρώμικα τρωκτικά έφεραν θανατηφόρες ασθένειες, όπως η πανώλη που τόσο επηρέασε την Ευρώπη λίγα χρόνια έπειτα. Έτσι, οι κάτοικοι του Χάμελιν ήξεραν πως έπρεπε να ξεφορτωθούν τους αρουραίους με κάθε δυνατό τρόπο. Καθώς όμως αυτοί πολλαπλασιάζονταν ανεξέλεγκτα, η κατάσταση έμοιαζε να έχει ξεφύγει από τον έλεγχο. Κάθε προσπάθεια περιορισμού του πληθυσμού τους έμοιαζε καταδικασμένη.

Σε αυτό το σημείο έρχεται ο περίφημος Αυλητής του Χάμελιν. Όπως τον περιέγραφαν οι κάτοικοι, ήταν ένας άντρας ντυμένος με ζωηρόχρωμα ρούχα που έφερε μαζί του ένα φλάουτο. Το συγκεκριμένο μυστηριώδες άτομο, συναντήθηκε με τον δήμαρχο της πόλης και του υποσχέθηκε πως μπορούσε να τους απαλλάξει από κάθε έναν αρουραίο έναντι κάποιας αμοιβής. Ο δήμαρχος, απελπισμένος αλλά πιστεύοντας ταυτόχρονα μάλλον πως είχε να κάνει με τρελό, δέχτηκε την πρόταση.

Προς μεγάλη έκπληξη των κατοίκων, ο Αυλητής άρχισε να παίζει με το φλάουτό του. Για λίγο τίποτα δεν συνέβαινε. Στιγμές αργότερα ωστόσο, όλα οι αρουραίοι του Χάμελιν ξεμύτισαν από τις τρύπες τους και άρχισαν να ακολουθούν τον Αυλητή υπνωτισμένοι από τον ήχο του μουσικού του οργάνου. Εκείνος, τους οδήγησε σε ένα κοντινό ποτάμι και μπαίνοντας μέσα, τους παρέσυρε μαζί του, με αποτέλεσμα να πνιγούν.

Οι παρευρισκόμενοι πρέπει να είχαν μείνει άναυδοι, και ιδιαίτερα ο δήμαρχος που τώρα έπρεπε να καταβάλει την αποζημίωση στον Αυλητή που είχε καταφέρει να εκπληρώσει την υπόσχεσή του. Ωστόσο, ο δήμαρχος δεν ήταν εξίσου ικανός να τηρήσει τον λόγο του και αρνήθηκε να τον πληρώσει προφασιζόμενος κάθε δυνατή δικαιολογία. Τελικά ο Αυλητής εγκατέλειψε εξοργισμένος το Χάμελιν, ορκισμένος να εκδικηθεί για αυτή την αδικία.

Οι κάτοικοι ίσως πίστευαν πως ο Αυλητής τους είχε ξεχάσει και θα επαναλάμβανε σε άλλα μέρη της γης τα ασύλληπτα κόλπα του για να βγάλει χρήματα αλλά αυτό δεν ήταν αλήθεια. Ένα χρόνο αργότερα, στις 26 Ιουνίου ανήμερα της γιορτής του Αγίου Ιωάννη και Παύλου, ο Αυλητής έκανε την εμφάνισή του ξανά, ντυμένος με αμφίεση κυνηγού, αλλά όχι για να βοηθήσει τους κάτοικους αυτή τη φορά.

Ενώ όλοι οι γονείς βρίσκονταν στην εκκλησία, ο Αυλητής άρχισε να παίζει ξανά τον μαγικό σκοπό του αλλά αυτή τη φορά κάνοντας τα 130 παιδιά της πόλης να τον ακολουθήσουν. Αθόρυβα, το μικρό υπνωτισμένο πλήθος απομακρύνθηκε από τη πόλη. Ο λόγος που οι κάτοικοι έμαθαν τι συνέβη ήταν τρία παιδιά: ένα τυφλό που είχε ακούσει την μελωδία αλλά δεν μπορούσε να δει ώστε να τους ακολουθήσει, ένα κουφό που δεν είχε ακούσει αλλά τους είχε δει να αποχωρούν και ένα με κινητικά προβλήματα που δεν μπορούσε να ακολουθήσει αρκετά γρήγορα αλλά πρόλαβε να τους δει να μπαίνουν σε μια σπηλιά που υπήρχε σε ένα λόφο. Από εκείνο το σημείο και έπειτα, οι θεωρίες για το τι συνέβη τελικά στα παιδιά του Χάμελιν οργιάζουν.

Η πιο απλή εξήγηση ήταν πως τα παιδιά πέθαναν από πανώλη ή άλλου είδους φυσικά αίτια όπως ασιτία ή ασθένειες, και ο Αυλητής ήταν αλληγορικός, ένας συμβολισμό του Θανάτου, που παρέσυρε μαζί του τα αθώα παιδιά, μακριά από τους γονείς και το σπίτι τους. Η υποτιθέμενη σπηλιά στην οποία χάθηκαν σύμφωνα με την ιστορία δεν ήταν τίποτα άλλο παρά το μέρος όπου τάφηκαν. Φυσικά, η συγκεκριμένη θεωρία έχει πολλά κενά καθώς, η επιδημία της πανώλης κορυφώθηκε σχεδόν έναν αιώνα έπειτα, και παράλληλα δεν μπορεί να ερμηνεύσει το λόγο που επιβίωσαν οι γηραιότεροι αλλά όχι τα παιδιά, ώστε να γίνεται τόσο έντονη αναφορά σε αυτά.

Μια εναλλακτική θεωρία υποστηρίζει πως τα παιδιά αποτέλεσαν στην πραγματικότητα μέρος κάποιας Σταυροφορίας. Τότε, αρκετά παιδιά, δίχως να βλέπουν τους εαυτούς τους να έχουν μέλλον στις φτωχές κοινωνίες που ζούσαν, σε συνθήκες εξαθλίωσης και πείνας, ακολουθούσαν με ζήλο άλλα παιδιά που υποστήριζαν πως είχαν δει κάποιο όραμα με τον Θεό, που τα καλούσε στους Άγιους Τόπους. Η πιο γνωστή περίπτωση ήταν αυτή που ηγέτης ήταν ο Nicholas ο οποίος είχε ισχυριστεί πως ο ίδιος ο Ιησούς τον είχε προστάξει να κάνει το μακρινό και δύσκολο ταξίδι. Και πάλι όμως, τέτοια γεγονότα έχουν καταγραφεί 70 χρόνια νωρίτερα σχεδόν από το 1284, αφήνοντας έτσι και αυτή την υπόθεση σαθρή.

Για άλλους ωστόσο, δεν χρειαζόταν φαντασία ή διασταύρωση με ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος για να δοθεί μια λύση. Ο Αυλητής απλά εκδικήθηκε για την άρνηση της αποζημίωσής του, παίρνοντας κάτι που κόστιζε πολύ περισσότερο από λίγα χρήματα στην κοινότητα. Αυτό ήταν οι ζωές των παιδιών τους. Έτσι, είτε είχαν την ίδια τύχη με τους αρουραίους στο ποτάμι, είτε σφαγιάστηκαν. Η συγκεκριμένη εκδοχή μάλιστα εμφανίζεται σε ένα από τα πιο παλιά χειρόγραφα που αναφέρονται στον μυστηριώδη Αυλητή.

Με βάση και τα σύγχρονα δεδομένα, άλλοι πιστεύουν πως ο Αυλητής δεν ήταν τίποτα περισσότερο από έναν παιδόφιλο της εποχής. Κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει το γιατί απήγαγε και τα 130 παιδιά της πόλης για να κορέσει τις διαστροφές του αλλά σίγουρα η όλη ιστορία ταιριάζει με το προφίλ ατόμων που έχουν προβεί σε ανάλογες πράξεις.

Φυσικά, δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι γοητευτικές, παραφυσικές εξηγήσεις και υπάρχουν πολλές από αυτές. Σύμφωνα με μια, η σπηλιά οδηγούσε στην Τρανσυλβανία. Εκεί τα παιδιά πουλήθηκαν, έζησαν ευτυχισμένα ή παρέμειναν μαζί με των Αυλητή μέχρι να πληρώσουν τα λύτρα πλέον οι κάτοικοι, ανάλογα πάντα με την εκδοχή του μύθου.

Αν και η ιστορία έγινε ευρέως γνωστή μέσω των αδελφών Γκριμ, των μεγαλύτερων παραμυθάδων όλων των εποχών ίσως, είναι γνωστό πως οι απαρχές τις εντοπίζονται πολύ πριν την εποχή τους, αφήνοντάς μας να αναρωτιόμαστε κατά πόσο όλη αυτή η ιστορία είναι τελικά ένα παραμύθι. Ίσως τελικά να μην υπάρχει καμία αλληγορία ή συμβολισμός.

Η πιο παλιά αναφορά στην ιστορία που γνωρίζουμε σήμερα ήταν ένα βιτρό που κοσμούσε μια εκκλησία του Χάμελιν το 1300. Το συγκεκριμένο καλλιτέχνημα λέγεται πως απεικόνιζε έναν άντρα, πάντα ντυμένο με ζωηρά ρούχα, να ηγείται μιας ομάδας παιδιών. Αν και καταστράφηκε το 1660, υπάρχουν αρκετά αξιόπιστα δεδομένα για να μπορεί να δημιουργηθεί ένα αντίγραφό του και να γραφούν αρκετά χειρόγραφα αναφορικά με το τι αναπαριστούσε.

Το 1384 σημειώνεται η πιο παλιά έγγραφη αναφορά στο γεγονός. «Έχουν περάσει 100 χρόνια από τότε που έφυγαν τα παιδιά μας», είναι αινιγματικά γραμμένο. Στα χρόνια που ακολούθησαν πολλά έχουν εμφανιστεί άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο αξιόπιστες πηγές αναφορικά με τον Αυλητή του Χάμελιν.

Σήμερα, ο μύθος δεν έχει σβήσει. Στον δρόμο Bungelosenstrasse, το μέρος από το οποίο υποτίθεται πως χάθηκαν τα παιδιά, απαγορεύεται να τραγουδήσει, να χορέψει κανείς ή να παίξει οποιουδήποτε είδους μουσικό όργανο. Τον Ιούνιο, τα αλλόκοτα γεγονότα της 26ης Ιουνίου του 1284 αναβιώνουν από φεστιβάλ που οργανώνονται στην πόλη.

Όπως έχει αναφερθεί ήδη και στην αρχή του άρθρου, ο μύθος ζει και μέσα από τη μουσική. Πέρα από το τραγούδι Symphony of Destruction, πολλά ακόμη γνωστά κομμάτια έχουν εμπνευστεί ή εμπεριέχουν τον Αυλητή του Χάμελιν. Ενδεικτικά αξίζει να αναφερθούν τα Stairway to Heaven των Led Zeppelin, The Piper των ΑΒΒΑ και  My Fairy King των Queen.

 

Main Image Reference

Tags: Bungelosenstrasse , metal , My Fairy King , Pied Piper , Sad Satan μύθος , The Weird Side Daily , ΑΒΒΑ , αδελφοί Γκριμ , αδικία , αλληγορία , αλλόκοτο , αμοιβή , αναπαράσταση , αντίγραφο , άντρας , απαγωγή , άρθρα φαντασίας , άρθρα φαντασικού , αρουραίοι , αρουραίος , άτομο , Αυλητής , βιτρό , Γερμανία , δεδομένα , δήμαρχος , διαστροφή , εκδίκηση , εκκλησία , εξουσία , θάνατος , θεωρία , Θρύλος , Ιατρική , Ιησούς , ιστορία , καλλιτέχνημα , κάτοικοι , Κάτω Σαξονία , κομμάτι , κουφός , λαός , λόφος , λύση , λύτρα , μελωδία , μεσαίωνας , μετάφραση , Μουσική , μουσικό όργανο , μύθος , μυστήριο , όργανο , παιδόφιλος , πανώλη , παραμύθι , παραφυσικό , πείνα , Πνιγμός , πόλη , ποτάμι , πράξη , προφίλ , ρούχα , Σπηλιά , Σταυροφορία , συμβολισμός , σύμβολο , τάφοι , τάφος , Τραγούδι , Τρανσυλβανία , τρελός , τρωκτικό , τυφλός , υπόθεση , φαντασία , φήμες , φλάουτο , φτώχεια , Χάμελιν , χαρακτήρας

Αγγελική Παπανικήτα

Δημοσιεύτηκε 2 Σεπτεμβρίου, 2020

Σχόλια και απόψεις.

Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε για τα νέα μας πρώτοι, απευθείας από το email σας.