Τζ. Ρ. Τόλκιν
«Τα παραμύθια είναι τόσο εύστοχα, γιατί λένε αλήθειες για την πραγματικότητα».
Κανένας δεν πρόσεξε τον γέροντα με τη μακριά, λευκή γενειάδα, που στεκόταν παράμερα κρατώντας μια μεγάλη μαγκούρα που έμοιαζε με ραβδί. Όπως κανένας δεν πρόσεξε το μεγάλο, γέρικο δέντρο που έσκυψε πάνω από το μνήμα. Εκείνο το δέντρο που οι φυλλωσιές του έμοιαζαν με πρόσωπο. Τα μάτια του έτρεξαν πάνω στις φράσεις που ήταν γραμμένες πάνω στον τάφο. «Ήντιθ Μαίρη Τόλκιν (Λούθιεν) 1889-1971, Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν (Μπέρεν) 1892-1973». Επίσης κανένας, δεν μπόρεσε να διαβάσει τις αόρατες γραμμές που ήταν σκαλισμένες πάνω στην πέτρα. Εκείνες τις γραμμές που ήταν γραμμένες στη γλώσσα Κουένυα, η οποία κατασκευάστηκε από τον ίδιο τον Τόλκιν και θεωρούταν ότι αποτελούσε τα «Λατινικά της γλώσσας των ξωτικών», ενώ βασίστηκε φωνολογικά στα Λατινικά, χρησιμοποιώντας στοιχεία από Φινλανδικά, Ουαλικά, Αγγλικά και Αρχαία Ελληνικά.
Καθώς ήταν φιλόλογος και γλωσσολόγος, η αγάπη του για τις γλώσσες ήταν αυτονόητη. Μάλιστα κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν μετά την εκπαίδευσή του ως Αξιωματικός Ασυρματιστής μεταφέρθηκε στη Σομμ, ανέπτυξε ένα μυστικό κώδικα επικοινωνίας με τη σύζυγό του Ήντιθ, για να την ενημερώνει για τις θέσεις του στο χάρτη. Γνωρίστηκαν όταν εκείνος ήταν 16 κι εκείνη 19. Πετώντας κυβάκια ζάχαρης στα καπέλα των περαστικών δεν άργησαν να ερωτευτούν. Ο Καθολικός ιερέας κηδεμόνας του, Μόργκαν, που είχε αναλάβει την φροντίδα μετά το θάνατο των γονιών του, του απαγόρευσε να έχει οποιαδήποτε επικοινωνία μαζί της, καθώς ήταν προτεστάντισσα, μέχρι να κλείσει τα 21. Το βράδυ λοιπόν των 21ων γενεθλίων του, της έγραψε ένα ερωτικό γράμμα και τελικά παντρεύτηκαν το 1916. Απέκτησαν 4 παιδιά.
Ειδικεύτηκε στα Αρχαία Αγγλικά και την Αρχαία Σκανδιναβική Λογοτεχνία, ενώ ήταν επίτιμος καθηγητής στη Οξφόρδη από το 1925 έως το 1959. Έκανε 70 με 136 διαλέξεις το χρόνο και η ενδιαφέρουσα προσωπικότητά του, που ξέφευγε από τη ρουτίνα και το συνηθισμένο εντυπωσίαζε τους φοιτητές του. Ποιος άλλωστε δε θα ήθελε για καθηγητή του κάποιον που εισέβαλε στην αίθουσα φορώντας την αντίστοιχη πανοπλία της εποχής κι απαγγέλλοντας δυνατά Beowulf. Ένα έργο το οποίο μετέφρασε και υποστήριξε ενάντια στις κριτικές που έλαβε ότι αποτελούσε ένα παιδαριώδες ανάγνωσμα με μάχες με τέρατα, απαντώντας ότι τα «τέρατα, είναι απαραίτητα για ένα ποίημα». Η μετάφρασή του δεν εκδόθηκε παρά μόνο 40 χρόνια μετά το θάνατό του, το 2014. Δηλαδή, 90 χρόνια αφού το ολοκλήρωσε.
Τώρα δίπλα στο μνήμα είχε εμφανιστεί ένα κοντό ανθρωπάκι, που περνούσε εξίσου απαρατήρητο από τον κόσμο. Ένα χόμπιτ που ξεπήδησε μέσα από τις σελίδες των βιβλίων του Τόλκιν, η επιτυχία των οποίων τον είχε εκπλήξει.
Πάντα ήταν σκεπτικός απέναντι στους οπαδούς του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» και του «Χόμπιτ». Είχε κριτικάρει κι απορρίψει μάλιστα πολλές διασκευές τους, καθώς θεωρούσε ότι δε μπορεί να αποδοθεί η επική διάστασή τους. Όπως ήταν γνωστό, τα γραπτά του ήταν αλληγορικά και περιείχαν αλήθειες κι εμπειρίες από την πραγματική του ζωή, μεταμφιεσμένες σε μυθικούς κόσμους και πλάσματα, κρυμμένες μέσα στη σφαίρα της φαντασίας του. Διαβάζοντας κανείς τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών», εντοπίζει ομοιότητες με την Αγγλία κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (αν κι εκείνος το αρνήθηκε). Υπάρχει μάλιστα η άποψη ότι ο Φρόντο και ο Σαμ, αντιπροσωπέυουν τους ταλαιπωρημένους στρατιώτες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τον οποίο ο Τόλκιν έζησε από πρώτο χέρι, αφού υπηρέτησε σε πολλές μάχες, μέχρι να απαλλαχθεί λόγω προβλημάτων υγείας, ενώ οι Ορκ, και οι φρικαλεότητές τους αντιπροσωπεύουν τους Γερμανούς στρατιώτες. Όντας ο ίδιος βαθιά θρησκευόμενος, χρησιμοποιεί πολλές χριστιανικές αναφορές. Όπως άλλωστε έχει παραδεχτεί η σκηνή στο Βουνό του Χαμού, παραπέμπει στην προσευχή του Χριστού στο Όρος των Ελαιών.
Το ίδιο ισχύει και για το έργο του «Σιλμαρίλλιον». Όταν η Ήντιθ κι εκείνος πήγαν για περπάτημα στο δάσος, η γυναίκα του ξεκίνησε να του χορεύει σε ένα ξέφωτο, ανάμεσα σε ανθισμένα φυτά. Όπως αναφέρει «Πότε δεν αποκάλεσα την Ήντιθ Λούθιεν — αλλά αυτή ήταν η πηγή της ιστορίας που, αργότερα, αποτέλεσε το κύριο μέρος του Σιλμαρίλλιον. Τότε τα μαλλιά της ήταν κατάμαυρα κορακίσια, η επιδερμίδα της αψεγάδιαστη και τα μάτια της πιο λαμπερά απ’ ό,τι τα έχεις δει ποτέ σου. Μπορούσε να τραγουδά — και να χορεύει. Αλλά η ιστορία τελείωσε κι απέμεινα εγώ, και εγώ δεν μπορώ να παρακαλέσω τον ανένδοτο Μάντος.» Έτσι εμπνεύστηκε τη συνάντηση του Μπέρεν και της Λούθιεν.
Ο Τζ. Ρ. Τόλκιν, θεωρούσε τον εαυτό του πρώτα ερευνητολόγο και μετά συγγραφέα. Ξεκίνησε να γράφει το «Χόμπιτ» το 1937 για τη νυχτερινή ψυχαγωγία των παιδιών του, και κατάφερε να ψυχαγωγήσει ολόκληρο τον κόσμο, φτιάχνοντας ένα απέραντο φανταστικό σύμπαν γεμάτο παραμύθια. Χαρτογραφώντας τον παραμυθένιο κόσμο των ξωτικών, των δράκων, των μάγων και των χόμπιτ, τα βιβλία του είναι γεμάτα παρασταστικές περιγραφές και αλήθειες της ζωής κρυμμένες πίσω από μυθικές ιστορίες. Όπως υποστήριζε «Δεν έχει νόημα να αφήνεις ένα ζωντανό δράκο έξω από τους υπολογισμούς σου, εφόσον ζεις δίπλα του». Κατάφερε μάλιστα να κάνει τους θαυμαστές του σε όλο τον κόσμο να δημιουργήσουν λέσχες που ασχολούνταν αποκλειστικά με την ανάλυση των βιβλίων του, κάτι που έκανε κι ο ίδιος όταν βρισκόταν στη ζωή. Είχε δημιουργήσει το λογοτεχνικό κύκλο «The Inklings», μέλη του οποίου ήταν γνωστοί συγγραφείς του φανταστικού όπως ο Owen Barfield και C.S. Lewis (“Το χρονικό της Νάρνια“), με τον οποίο μάλιστα διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις. Δεν δίσταζε να υπερασπίζεται την άποψή του, αρνούμενος να εκδόσει το “Χόμπιτ” στα γερμανικά και αποκαλώντας τον Χίτλερ «ο βλάκας με την κόκκινη μούρη», μια φράση η οποία δεν έφτασε βέβαια ποτέ στα αυτιά του χάρη στον εκδότη του, και λέγοντας ότι είχε μετανιώσει που δε γεννήθηκε Εβραίος.
Η περίεργη συντροφιά, είχε μαζευτεί τώρα γύρω από το μνήμα. Ήταν 2 Σεπτεμβρίου, η μέρα που στα 81 του χρόνια, απεβίωσε. Κανείς δεν άκουσε το τραγούδι που ψιθύρισαν στη γλώσσα Σίνταριν. Και κανείς δεν πρόσεξε τα ξωτικά με τα μυτερά αυτιά και τα λευκά μαλλιά που είχαν προστεθεί στην παρέα τους. Και τη στιγμή που η περίεργη αυτή συντροφιά ολοκλήρωνε το φόρο τιμής που χρωστούσε στον δημιουργό της, κάτι εμφανίστηκε δίπλα στον τάφο του. Μια ισχνή, άσχημη μορφή, ένα Γκόλουμ. Προχώρησε παραπατώντας με αργά βήματα, και άφησε με ευλάβεια το πολύτιμο απόκτημά του, το δαχτυλίδι που τόσο ήθελε, αποκηρύσσοντας έτσι την ψεύτικη αίσθηση ελευθερίας και δύναμης που του είχε χαρίσει. Και τότε, ο δημιουργός τους εμφανίστηκε ξανά, κρατώντας το χέρι της αγαπημένης του συζύγου, προχώρησε μπροστά, και κίνησαν όλοι μαζί για τη Μέση Γη. Κι έτσι απλά, η ιστορία έφτασε στο τέλος της…
Tags: Beowulf , C.S. Lewis , Owen Barfield , The Inklings , Α’ Παγκοσμίος Πόλεμος , Αγγλικά , αλήθεια , Αρχαία Αγγλικά , Αρχαία Ελληνικά , Αρχαία Σκανδιναβική Λογοτεχνία , Άρχοντα των Δαχτυλιδιών , Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος , Βουνό του Χαμού , Γκόλουμ , γλώσσα , γλωσσολόγος , δάσος , δράκοι , ερευνητολόγος , Ήντιθ Μαίρη Τόλκιν , Κουένυα , κώδικας , λατινικά , μάγοι , Μέση Γη , ξωτικά , ξωτικό , Οξφόρδη , Ορκ , Ουαλικά , παραμύθι , παραμύθια , προσωπικότητα , ρουτίνα , Σαμ , Σιλμαρίλλιον , Σίνταριν , Συγγραφέας , τάφος , ΤΖ. Ρ. Τόλκιν , Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν , Το χρονικό της Νάρνια , Τόλκιν , Τραγούδι , Φιλανδικά , φιλόλογος , Φρόντο , Χίτλερ , Χόμπιτ , Χορός , Ψυχαγωγία
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.