Γιατί μας μαγνητίζει ο Τρόμος;

Μία ανάλυση των αιτίων που οδηγούν στη μαγνητική έλξη του ανθρώπου με τον τρόμο.

 

Δεν είναι λίγες οι φορές, που ενώ βλέπουμε μια φρικιαστική ταινία τρόμου, αναρωτιόμαστε γιατί το κάνουμε αυτό στον εαυτό μας. Η απάντηση που πρόκειται να δώσω δε θα είναι επιστημονική, αν και είμαι σίγουρος πως δεκάδες αν όχι εκατοντάδες έρευνες θα έχουν προσπαθήσει να απαντήσουν με άκρως «επιστημονικές» αναλύσεις αυτό το ερώτημα (τώρα πια κάθε τι που αγγίζει η ανθρώπινη νόηση αναλύεται επιστημονικά, μιας και διανύουμε την εποχή του επιστημονισμού της μεταβιομηχανικής περιόδου).

Μία πιθανή αιτία που μας οδηγεί στο να βάζουμε τον εαυτό μας σε μία διαδικασία συνεχούς και ανυπόφορου τρόμου, είναι η αδράνεια που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο άνθρωπο και η ευκολία της αστικής ζωής. Ενώ το ανθρώπινο είδος ανά τους αιώνες έπρεπε να επιβιώσει μέσα από μια σειρά δοκιμασιών που έθεταν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα και τη ζωή του, πλέον είναι πιο πιθανό να χάσει τη ζωή του από καταχρήσεις όπως η κατανάλωση υπερβολικού φαγητού, αλκοόλ, ουσιών, ή από την καθιστική ζωή. Η αδράνεια λοιπόν έχει ωθήσει μια ασυνείδητη ή μερικώς συνειδητοποιημένη πτυχή της ψυχής μας να αποζητά το αίσθημα κινδύνου και αδρεναλίνης που προσφέρουν τέτοιου είδους ταινίες, video games ή βιβλία. Έτσι λοιπόν, από την ασφάλεια του καναπέ μας, σαν σωστοί βουτηρομπεμπέδες, βρισκόμαστε σε μία κατάσταση άγχους που δε θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα μας, εκτός αν μας κάτσει κανένα ποπ κορν στον λαιμό.

Ακόμα μία πιθανή εξήγηση, που ανάγεται στην ανθρώπινη ψυχολογία, είναι πως το μυστήριο λείπει εντελώς πλέον από τη ζωή μας. Το άπειρο σύμπαν, το γεμάτο αμφιβολίες και κοσμικό τρόμο, κατάφερε ο ορθός λόγος να το μετατρέψει σε ένα ασφαλές τόπο έτσι ώστε να μπορεί να κοιμάται ήσυχος τα βράδια. Αν θέλετε την άποψή μου, ο ορθός λόγος είναι η ανθρώπινη ανασφάλεια μασκαρεμένη, η οποία είτε προσπαθεί, είτε πιστεύει πως μπορεί να τα εξηγήσει όλα. Ακόμα και ένα τρικέφαλο τέρας να τρέχει πανικόβλητο στον διάδρομο του σπιτιού μας, θα προσπαθήσουμε να το εξηγήσουμε χρησιμοποιώντας το ανθρώπινο λογικό. Βέβαια η απάντηση δε θα είναι και η πιο ελκυστική…

Δε θα πρέπει να αφήσουμε απ’ έξω, το πόσο βαρετή έχει γίνει η ζωή μέσα στις άσχημες πόλεις μας. Ο τρόμος είναι η διέξοδος για τους ανθρώπους που έχουν το λεγόμενο πνευματικό βάθος και έχουν συνειδητοποιήσει πόσο άχρωμη και τετραγωνισμένη έχει γίνει η ζωή μας. Είναι ένα τρόπος διαφυγής από τη ρουτίνα και τα προβλήματα που μαστίζουν το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας μας. Τα ομιχλώδη τοπία και οι φασματικές μορφές που στοιχειώνουν δάση και πόλεις, δίνουν μια καλή εναλλακτική. Ο νους μας φτιάχνει μαγεμένα τοπία και διαφεύγει εκεί, διότι αυτό που ονομάζουμε πραγματικότητα έχει καταντήσει να είναι η καταστροφή της ανθρώπινης ζωτικότητας.

Σαν τελευταίο λόγο, θα αναφέρω την ανθρώπινη πνευματικότητα την οποία έχει αντικαταστήσει ο άκρατος υλισμός και η πίστη κυριολεκτικά στο τίποτα. Δεν είναι κρυφό πως ο σύγχρονος άνθρωπος είναι ένα αλλοτριωμένο ον, που ψάχνει μέσα από τις υλικές απολαύσεις να βρει ψυχική και πνευματική ικανοποίηση, αλλά το μόνο που καταφέρνει είναι το να χάσει τον εαυτό του. Οπότε η λησμονημένη θρησκευτικότητα και η πνευματικότητα, βρίσκει καταφύγιο στα βιβλία και τις ταινίες τρόμου, που εμπεριέχουν το υπερφυσικό στοιχείο, ικανοποιώντας τους ανθρώπους που με την πίστη τα έχουν χαλάσει ή δεν τα βρήκαν ποτέ.

Η απόλαυση του τρόμου, ενέχει μία δόση μαζοχισμού. Αυτό δεν είναι κρυφό. Μας ψυχαγωγεί, μας κάνει να νιώθουμε ζωντανοί και ενίοτε πυροδοτεί τη φαντασία, τις ανασφάλειες, και τις ξεχασμένες (αν όχι αρχέγονες) φοβίες μας. Η άλογη πτυχή της ανθρώπινης ψυχής, σε συνδυασμό με κάποια από τα προλεγόμενα, μας ωθεί προς αυτή την κατεύθυνση ακούσια. Όσο λοιπόν καταναλώνουμε τα προϊόντα τρόμου και βασανίζουμε τον εαυτό μας, άλλο τόσο τα αποζητάμε με κρυφή ευχαρίστηση, όπως ο διαβητικός ψαχουλεύει να βρει τη σοκολάτα που θα τον βλάψει.

Δε θα μπορούσα να κλείσω το άρθρο χωρίς ένα τραγούδι με ανάλογη ατμόσφαιρα: https://www.youtube.com/watch?v=4a2YH2ZRw2Q

Main Picture reference

 

Tags: dark , death , epistemology , fantasy , horror , horror books , horror movies , love horror , mystery , philosophy , ανατριχίλα , βιβλία τρόμου , θρίλερ , μυστήριο , σκοτάδι , ταινίες τρόμου , τρόμος , φαντασία , φιλοσοφία , ψυχολογία

Βαγγέλης Γιατρούτσικος - Πράττος

Δημοσιεύτηκε 21 Σεπτεμβρίου, 2019

Σχόλια και απόψεις.

Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε για τα νέα μας πρώτοι, απευθείας από το email σας.