Goya Saturn Devouring His Son
Υπάρχει μια “σκοτεινή” πλευρά της αρχαιότητας που όπως το αντίστοιχο μέρος του φεγγαριού, έτσι και αυτή έχει μείνει εν πολλοίς αθέατη από τα αδιάκριτα βλέμματα.
Θα ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στους αρχαίους ελληνικούς και ρωμαϊκούς φόβους με τον πιο μεγάλο, ίσως, από αυτούς: τη γέννηση του τέρατος. Το τέρας για τους αρχαίους ημών προγόνους ήταν μια οντότητα εντελώς απομακρυσμένη από τη βιολογική συνήθεια της γέννησης υγιών βρεφών. Ένα διάσημο τέρας λοιπόν ήταν ο Πολύφημος όχι γιατί τον λέει έτσι ο Όμηρος, αλλά γιατί τον περιγράφει να έχει ένα μάτι στη θέση που κανονικά θα έπρεπε να έχει δύο. Και ήταν και τεράστιος. Τέρατα όμως ήταν και οι μικροσκοπικοί νάνοι που ήταν πολύ δημοφιλείς στη ρωμαϊκή εποχή. Άλλα τέρατα ήταν οι φτερωτές Άρπυιες που εκτός του ότι ήταν γυναίκες, πράγμα όχι καλό στην αρχαία εποχή, διέθεταν και φτερά. Μάλιστα πεινούσαν τόσο πολύ ώστε όπως μας λένε οι αρχαίοι συγγραφείς, άρπαζαν το φαγητό του μάντη Φινέα όταν δεν τους αρκούσαν οι ανθρώπινες ψυχές και τα μικρά παιδιά.
Αν ζούσες λοιπόν στην αρχαία Ελλάδα ή και στην Ρώμη και ήθελες να μην αποκτήσεις παιδιά-τέρατα, η κοινή γνώμη που ξέρει τα πάντα πάντοτε θα σε έπειθε ότι έπρεπε να τα έχεις καλά με τους θεούς. Αν τους θύμωνες, υπήρχε μεγάλη πιθανότητα οι απόγονοί σου όχι απλά να μη σου μοιάζουν, αλλά να διαθέτουν τρία κεφάλια και εκατό χέρια. Ακόμα και οι πολεμιστές της Αθήνας το 479, λίγο πριν τη μάχη των Πλαταιών πήραν όρκο, ο οποίος τελείωνε με την απειλή να αποκτήσουν τέρατα αντί για παιδιά αν δεν υπακούσουν στα πολεμικά προστάγματα.
Τα τέρατα υπήρξαν αγαπημένο θέμα της μυθολογίας αλλά και της ύστερης παραδοξογραφίας του 2ου μ.Χ. αιώνα όταν ο Φλέγων, ένας πρώην σκλάβος του Αδριανού, συνέγραψε μια συλλογή παραδόξων με τον τίτλο Περί Θαυμασίων όπου και συγκέντρωσε κάθε αληθινό ή φανταστικό, περίεργο και αξιοθαύμαστο περιστατικό που σήμερα θα έβρισκε την αξιοζήλευτη θέση του στην εφημερίδα Sun ή θα γινόταν το θέμα ενός ακόμα ευυπόληπτου βιβλίου του Stephen King.
Διάσημος πρωταγωνιστής του Φλέγονα ήταν ο Πολύκριτος, ένας Αιτωλός που παντρεύτηκε
μια γυναίκα ξενομερίτισσα από την Λοκρίδα. Λίγους μήνες μετά τον γάμο και την εγκυμοσύνη της, ο Πολύκριτος πέθανε και η γυναίκα του, μόνη πια, γέννησε ένα παιδί παράξενο που βεβαίως θα το λέγαμε τέρας αν το βλέπαμε γιατί διέθετε γεννητικά όργανα και των δύο φύλων. Το παιδί ήταν ένας ανδρόγυνος και σύμφωνα με την άποψη των θρησκευτικών spin doctors της εποχής (θύται και τερατοσκόποι) της εποχής έπρεπε να πεθάνει. Άλλωστε ήταν το παιδί μιας ξένης, μιας που πέθανε τον άντρα της και γέννησε μόνη της ένα τερατάκι. Τι πιο φυσικό λοιπόν από το να αναλάβει το χωριό να αποκαταστήσει την τάξη καίγοντας ζωντανούς και το απεχθές μωράκι αλλά και τη μητέρα του; Πράγματι οι χωρικοί μαζεύονται οπλισμένοι “με τσουγκράνες και ασημένιες σφαίρες” για να εκπληρώσουν το θρησκευτικό τους καθήκον. Πριν όμως ξεπλύνουν την ντροπή οι συγχωριανοί του μακαρίτη του Πολύκριτου, εμφανίστηκε το φάντασμά του και ασκώντας τα πατρικά του καθήκοντα, καταβρόχθισε το μικρό μωρό σε μια σκηνή που όμοιά της δεν έχουμε δει ούτε σε ολόκληρη στην giallo φιλμογραφία.
Και αυτή ήταν η ιστορία του Πολύκριτου, όπως την αφηγήθηκε ο Φλέγων ο απελεύθερος δούλος του Αδριανού, από τις Τράλλεις της Μικράς Ασίας. Όσο για εμάς, μέχρι την επόμενη αρχαία «σκοτεινή» ιστορία, ας μείνουμε με την αίσθηση πως οι ιστορίες τρόμου της αρχαιότητας μερικές φορές ήταν εξίσου ή και περισσότερο τρομακτικές από τις σημερινές.
Μαρία Μπάστα
Tags: article , children , Greece , monsters , mythology , Rome , άρθρο , Ελλάδα , μυθολογία , Ρώμη , τέρατα
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.