Star Wars: Episode VIII.IX – The Retrospective of the Skywalker Saga
Πριν πολλά πολλά χρόνια (για την ακρίβεια 42), σε ένα μακρινό γαλαξία (στο Χόλυγουντ του Λος Άντζελες, Καλιφόρνια)…
Ο George Walton Lucas ήταν ένα απλό παιδί που ήθελε να γίνει οδηγός αγώνων. Ένα ατύχημα όμως την μέρα της αποφοίτησής του, το οποίο σχεδόν του στοίχισε τη ζωή, τον έκανε να αλλάξει καριέρα και να στραφεί στην Ανθρωπολογία και τον Κινηματογράφο, με τον δεύτερο να είναι τελικά αυτός που τον κέρδισε.
Αιώνιος εραστής της επιστημονικής φαντασίας του ’50, προσπάθησε να αναβιώσει για τις νεότερες γενιές -τις οποίες οι φίλοι και συνάδελφοί του αγνοούσαν σαν κοινό- τα σήριαλ με τα οποία μεγάλωσε, όπως τα “Flash Gordon” και “Buck Rogers” (ναι, αυτό που σκέφτεστε είναι παρωδία του δεύτερου –childhood enhanced). Δυστυχώς για τον ίδιο και ευτυχώς για μας, δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τα δικαιώματα για τον “Flash Gordon”, και έτσι δημιούργησε έναν Γαλαξία πολύ μακριά από εδώ. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία…
Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα απ’ τα γνωστότερα και πιο εμπορικά franchise όλων των εποχών, αυτό του «Πολέμου των Άστρων», και πιο συγκεκριμένα για την τελευταία πράξη της κύριας ιστορίας που έχουμε ζήσει και αγαπήσει στο Σύμπαν αυτό, του Skywalker Saga. Με αφορμή λοιπόν την προσεχή κυκλοφορία της ένατης και τελευταίας για αυτό το saga ταινίας “Star Wars: (Episode IX –) The Rise of Skywalker”, θα κάνουμε μια αναδρομή στην κεντρική ιστορία της πασίγνωστης (και κβαντικά αγαπημένης) σειράς ταινιών.
«Και τι γίνεται με τις σειρές, τις υπόλοιπες ταινίες, το Extended Universe/Legends και τα canon και μη παιχνίδια;». Θα τα αγνοήσουμε επιδεικτικά γιατί δεν έχω καλή εικόνα σε πολλά απ’ αυτά, μπλέκουν υπερβολικά την υπόθεση και θέλουμε να ανεβάσουμε το άρθρο πριν τελειώσει και η έβδομη τριλογία του Star Wars.
Ξεκινάμε λοιπόν!
Star Wars (1977) AKA Star Wars: Episode IV – A New Hope
Η ταινία που τα ξεκίνησε όλα. Ένα αγροτόπαιδο γίνεται ο Ήρωας της Επανάστασης που θα τα βάλει με την τεχνολογικά προηγμένη Αυτοκρατορία με την βοήθεια ενός σοφού γέρου Μάγου, ενός λαμπερού ξίφους, μίας ομάδας ετερόκλητων και απροσάρμοστων χαρακτήρων και φυσικά μίας πριγκίπισσας. Λίγο πολύ η πιο γενική και αόριστη ιστορία επικής φαντασίας (ή ο Μύθος του Βασιλιά Αρθούρου). Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, έτσι; Όχι, γιατί συναντά τις ταινίες με σαμουράι και την Ανατολίτικη/Ζεν φιλοσοφία (ή τουλάχιστον το πώς την καταλαβαίνει ο μέσος Αμερικανός της δεκαετίας του ’70), την εικονογραφία της Ναζιστικής Γερμανίας και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, την Επιστημονική Φαντασία του ’50, ένα κωμικό ντουέτο από εντελώς διαφορετικό είδος, ένα καστ αγνώστων, και με τον «Ήρωα με τα Χίλια Πρόσωπα» του Τζόζεφ Κάμπελ για Ευαγγέλιο, την μουσική του Τζον Γουίλιαμς και με ένα μικρό προϋπολογισμό των 11 εκατομμυρίων δολαρίων γίνεται ένα καλλιτεχνικό και εμπορικό φαινόμενο που όμοιό του κανείς δεν είχε ξαναδεί εκείνη την εποχή. Μα πως δούλεψε όλο αυτό το passion project του νεαρού Τζορτζ;
Ίσως δούλεψε επειδή ακριβώς δεν θα έπρεπε να δουλέψει. Επειδή όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία, όπως και οι χαρακτήρες της ταινίας, ενώθηκαν και ανακατεύτηκαν και άφησαν το ένα να διαπεράσει το άλλο, σαν την Δύναμη που περιγράφει ο μυστήριος Όμπι Γουάν Κενόμπι. Το σίγουρο είναι ότι ο κόσμος ποτέ πια δεν θα ήταν ο ίδιος!
The Empire Strikes Back (1980) AKA Star Wars: Episode V – The Empire Strikes Back
Πως συνεχίζεις όμως αυτή την ιστορία; Με τον Ίρβιν Κέρσνερ να αναλαμβάνει τα σκηνοθετικά ινία και τον Λούκας να περιορίζεται σε ρόλο σεναριογράφου, η «Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται» παίρνει αρκετές τολμηρές και σκοτεινές αποφάσεις, αναλύει περισσότερο την Αυτοκρατορία, το Σύμπαν αλλά και την φιλοσοφία των υπερασπιστών της Δικαιοσύνης Jedi, σπάει την αφήγηση σε δύο παράλληλες ιστορίες και φέρνει στο τραπέζι μερικές από τις καλύτερες εσωτερικές και εξωτερικές μάχες της μέχρι τότε κινηματογραφικής ιστορίας. Η τελική της ανατροπή την καθιέρωσε ως τον κανόνα που θέλει το δεύτερο μέρος της ιστορίας να είναι σκοτεινό και να τελειώνει με τους χαρακτήρες στα χειρότερά τους.
Return of the Jedi (1983) AKA Star Wars: Episode VI – Return of the Jedi
Η τελική σύγκρουση του Καλού και του Κακού είναι γεγονός, αλλά ίσως τα πράγματα δεν είναι τόσο δυαδικά πλέον… Μετά από μία αρχική παράλληλη υπόθεση της οποίας η χρησιμότητα είναι ακόμα υπό συζήτηση, έχουμε ένα συνεχές χτίσιμο για την σύγκρουση αυτή, η οποία λύνεται με τρόπο έξυπνο και εντός της φιλοσοφίας και της προσωπικότητας των χαρακτήρων. Μερικές ανατροπές και δράματα μετά, και ο Γαλαξίας πλέον είναι ασφαλής και δημοκρατικός ξανά. Όλα είναι όπως θα έπρεπε να είναι, και η Ιστορία μας έχει κλείσει. Μέχρι φυσικά…
Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999)
1999. Έχουν περάσει δεκαέξι χρόνια από το τέλος της τριλογίας επιστημονικής και μη φαντασίας που άλλαξε το σινεμά και το σύγχρονο blockbuster. Δεκαέξι χρόνια που ο Τζορτζ Λούκας ζει χαρούμενος σαν παραγωγός για τον φίλο του Στίβεν Σπίλμπεργκ και διάφοροι δημιουργοί γράφουν ιστορίες για τον Γαλαξία που έφτιαξε. Κάποιες είναι καλές, κάποιες όχι και τόσο. Αλλά είναι κάτι.
Ο Τζορτζ είναι τώρα 55 περίπου. Είναι κουρασμένος. Απ’ τις ακραίες συνθήκες των γυρισμάτων, απ’ το να του λένε τι να κάνει. Θέλει να πει μία ιστορία απ’ το “Star Wars” αλλά θέλει να το κάνει με δικό του τρόπο. Ίσως να χρησιμοποιήσει όλον αυτόν τον Μύθο που απλά αναφέρθηκε αλλά δεν είδαμε ποτέ; Ναι, αυτό είναι. Μια ιστορία για την αρχή του Καλού και του Κακού στον κόσμο του, με γνωστό τέλος και παίχτες αλλά άγνωστες πτυχές και μυστήρια.
Μέρος 1ο: Η Κωμωδία. Η «Αόρατη Απειλή» λοιπόν. Ο Τζορτζ έχει τον απόλυτο έλεγχο (ποιος θα του τον αρνηθεί άλλωστε;) και κάνει αυτό που θέλει και σηκώνει η υγεία του πλέον.
Τα εντυπωσιακά πρακτικά εφέ και οι διάφορες πρωτοπόρες τεχνικές στην σκηνοθεσία δίνουν την θέση τους στο CGI, οι φυσικοί διάλογοι σε πιο εξεζητημένες και ξύλινες ατάκες, τα αργό τέμπο των α λα σαμουράι μαχών των φωτόσπαθων σε ακροβατικά και γρήγορο ρυθμό. Κάποιου είδους παρωδία; Ή μήπως το κωμικό πρώτο μέρος μίας Τραγωδίας, που είναι εκεί μόνο για να μας κάνει να ξεχάσουμε που θα πάει η ιστορία; Love it or hate it, είναι σαφές ότι αυτή η ταινία έκανε κάτι σε αυτό το Σύμπαν, που δεν περίμενε κανείς. Μία «Απειλή» αντί για «Ελπίδα».
Άλλωστε όπως είπε και ο Τζορτζ, «Είναι σαν ποίηση. Κάνει ομοιοκαταληξία». Και μην ξεχνάμε τα memes.
Star Wars: Episode II – Attack of the Clones (2002)
Μέρος 2ο: Το Ρομάντζο. Ξέρουμε τους παίχτες μας, ξέρουμε την κατάληξη. Ώρα για τις ενδιάμεσες λεπτομέρειες, και φυσικά πολύ fanservice. Είναι το σημείο που αρχίζεις να αναρωτιέσαι. «Τι ακριβώς σκέφτεται ο Λούκας; Φαίνεται σαν να μην ακούει καθόλου τους φαν!». Ή ίσως και να τους άκουγε… Περισσότερες λεπτομέρειες, περισσότεροι όμορφοι (CGI και μη) κόσμοι, μία Προφητεία που όλοι βλέπουμε ότι δεν στέκει και δεν πάει εκεί που όλοι νομίζουν, μία άβολη ερωτική ιστορία, πολύ μεγάλη διάρκεια, παιδαριώδη συναισθήματα. Αλλά αυτή η μάχη στο τέλος είναι όλα τα λεφτά! Και είναι και ο Κρίστοφερ Λι εκεί! Τι άλλο να ζητήσεις;
Άσε που έχει τόσα memes.
Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith (2005)
Μέρος 3ο: Η Τραγωδία. «Και έτσι πεθαίνει η Ελευθερία. Με βροντερά χειροκροτήματα». Μισό, πότε έγινε πολιτική η ταινία; Και γιατί όλο αυτό δουλεύει; Οι μισές ατάκες είναι ακούσια αστείες, οι ερμηνείες απόμακρες. Αλλά τα εφέ είναι κορυφαία, οι μάχες πιο εντυπωσιακές από ποτέ, ακόμα και τα ακροβατικά έχουν από πίσω χάρη και συναίσθημα. Ξέρω ήδη που θα πάει όλο αυτό, γιατί με συγκινεί; Γιατί όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία λειτουργούν καλά μαζί; Και έξυπνο παιχνίδι με τις Προφητείες; Τι γίνεται εδώ;
Και όλα τα πιόνια πέφτουν στις θέσεις τους τελικά, για να περιμένουν την «Νέα Ελπίδα» 20 χρόνια μετά στην Ιστορία του αγαπημένου μας κόσμου. Είναι σαν… ποίηση. Και κάπου εδώ τελειώνουν οι ταινίες Star Wars. Ο Τζορτζ δεν θα συνεχίσει. Ίσως το 2008 με ένα Interquel/Midquel με τη μορφή σειράς, αλλά όχι ταινία. Αλλά ίσως υπάρχει κάποιος ακόμα…
Star Wars: The Force Awakens AKA Star Wars: Episode VII – The Force Awakens (2015)
«Τι εννοείς ότι η Disney αγόρασε το Star Wars;! Εμάς μας ρώτησαν; Και βάλανε τον Τζ.Τζ. Έιμπραμς σαν σκηνοθέτη; Πω, με χάπια για την ναυτία και γυαλιά ηλίου θα βλέπουμε τις ταινίες!». Ή ίσως και όχι.
Ο Μύθος αναγεννιέται λοιπόν και η «Δύναμη Ξυπνά», 32 χρόνια εντός και περίπου τόσα εκτός Σύμπαντος. Νέοι ήρωες, νέοι κόσμοι, νέου εχθροί, αλλά και πολλοί που επιστρέφουν, με την οικογένεια Skywalker να συνεχίζει να κάνει τον Γαλαξία άνω κάτω.
Εκ πρώτης όψεως μια φτηνή (ή υπερβολικά ακριβή) αντιγραφή της πρώτης ταινίας της σειράς, ειδικά στις τεχνικές και τα εφέ, η «Δύναμη…» είναι ένας συνδυασμός των Επεισοδίων IV και V. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Αξιαγάπητοι χαρακτήρες, ενδιαφέρουσες συγκρούσεις, τεχνική αρτιότητα και μία καλογυαλισμένη και καλοκουρδισμένη προσέγγιση στον παλιομοδίτικο κόσμο του Λούκας. Η αναγέννηση του franchise που τόσο θέλαμε, και μία ταινία (ή μήπως τριλογία;) με μία θεματική για το πώς θα διαχειριστεί η Νέα Γενιά τα Κατορθώματα και τις Αμαρτίες της προηγούμενης, εντός και εκτός Σύμπαντος. Αλλά είναι σαν κάτι να λείπει, έτσι δεν είναι;
Star Wars: The Last Jedi AKA Star Wars: Episode VIII – The Last Jedi (2017)
Να τολμήσω; Θα τολμήσω!
Και να τι έλλειπε τελικά απ’ το Επεισόδιο VII. Αυτή η αίσθηση του «δεν ξέρω που θα πάει αυτή η ιστορία». Γιατί το “Star Wars” είναι ο γεννήτορας του σύγχρονου blockbuster επιστημονικής και μη φαντασίας αλλά είναι σε ένα δικό του επίπεδο. Πάντα αυτό ήταν. Ένας συνδυασμός άλλων πραγμάτων που το διαπερνούσαν και το έδεναν αλλά ποτέ δεν το καθόριζαν. Ήταν κάτι εντελώς δικό του.
Παίζοντας σε διπλό ταμπλό με τις ανατροπές και τους κανόνες μίας ταινίας “Star Wars”, και πιο συγκεκριμένα των Επεισοδίων V και VI, ο Ράιαν Τζόνσον φέρνει την δική του οπτική πάνω στο franchise, χρησιμοποιώντας ελεύθερα την Ιστορία και τις Ιδέες της σειράς αλλά κρατώντας με συνέπεια την κεντρική θεματική (αυτό που μετράει δηλαδή) και –επιτέλους- φωνάζοντας δυνατά και καθαρά αυτό που όλοι σκεφτόμασταν επί δύο τριλογίες.
Και κάπου εδώ τελειώνει η Αναδρομή στους Skywalker και τον Θρύλο τους. Μία τριλογία τριλογιών που μέσα από τα καλά της και τα κακά της λέει μία όμορφη ιστορία ιδανικών, σχέσεων και ιδεολογιών, σε έναν Γαλαξία πολύ πολύ μακριά και πιο παλιά. Είτε σας αρέσει είτε όχι, αυτές οι ταινίες έχουν αφήσει το στίγμα τους στην λαϊκή κουλτούρα, και απ’ ότι φαίνεται δεν πρόκειται να πάνε κάπου σύντομα. Ας τις απολαύσουμε λοιπόν και ας τις συζητήσουμε και αναλύσουμε σαν τα έργα τέχνης που είναι, όπως τους αξίζουν!
Και βασικά αυτά για τώρα. Θα επιστρέψουμε δριμύτεροι με περισσότερα και καλύτερα πράγματα (αισίως και με μια φρέσκια κριτική;) σύντομα. Μέχρι τότε, «είθε η Δύναμη να είναι μαζί σας».
Tags: 80s , a new hope , attack of the clones , clone wars , empire strikes back , Film , Films , Movies , return of the jedi , revenge of the sith , sci-fi , Science Fiction , star wars , the force awakens , the last jedi , the phantom menace , the rise of skywalker , Επιστημονική Φαντασία , κριτική , πόλεμος των άστρων , ταινία , Ταινίες , τζορτζ λούκας
Σχόλια και απόψεις.
Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.