Γυναίκες-τέρατα της ελληνικής μυθολογίας

Μία μελέτη για διάφορες γυναίκες-τέρατα που διέπουν την ελληνική μυθολογία.

17 Ιανουαρίου 2020

Έχετε αναλογιστεί ποτέ τις βαθιά σκοτεινές πτυχές της ελληνικής μυθολογίας;

Η ελληνική μυθολογία είναι πολύ πιο σκοτεινή από ότι πιστεύουμε ή θέλουμε να πιστεύουμε. Ερχόμενοι σε επαφή με αυτήν από μικρά παιδιά, κάθε μύθο τον μεταφράζαμε σε παραμύθι, που συχνά ολοκληρωνόταν με κάποιο ηθικό δίδαγμα και μας περνιόταν η ιδέα ότι αυτό που διαβάζαμε ήταν απλώς μια φανταστική ιστορία, τόσο φανταστική, που πολλές φορές δεν έβγαζε καν νόημα. Αυτή την ιδέα την χρησιμοποιούσαμε ως μέσο ανακούφισης. Αυτό γιατί:

Κάθε ιστορία της ελληνικής μυθολογίας είναι κατακλυσμένη από έντονη βία, μνησικακία, αντιζηλίες, εκδίκηση και χάος. Πηγαίνει από πολέμους σε παιδοκτονίες και αιμομιξίες. Οι συμπεριφορές των χαρακτήρων είναι πάντοτε άξιες τιμωρίας και σπανίως ξεχωρίζει κάποιος που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ίνδαλμα ή παράδειγμα προς μίμηση ή να έχει κάποια θετική επιρροή πάνω στον αναγνώστη, ακόμα και αν ο χαρακτήρας αυτός παρουσιάζεται ως πληγωμένος, ή ότι οι πράξεις του είναι θεϊκό θέλημα ή της «Μοίρας». Το γεγονός ότι η μυθολογία απευθύνεται άμεσα σε παιδιά τα οποία είναι υποχρεωμένα να την κάνουν κομμάτι τους, είναι θα λέγαμε κάπως παράλογο. Κάνοντας έρευνα ξανά ως ενήλικη, νιώθω φρίκη. Σε αυτό το άρθρο αποφάσισα να τονίσω λίγο παραπάνω κάποιους – γνωστούς ή άγνωστους – γυναικείους χαρακτήρες της ελληνικής μυθολογίας, που έχουν βαφτιστεί ως το «φόβητρο» – κυρίως – των παιδιών και των αντρών.

Λάμια: Κόρη του Βήλου και της Λιβύης. Ο έρωτας τους Δία για κείνη προκάλεσε τη ζήλεια της Ήρας. Εκείνη λοιπόν σαν τιμωρία την καταράστηκε να μην ξανακοιμηθεί ποτέ και ότι παιδί γεννήσει να γεννηθεί νεκρό. Ο Δίας όμως θέλοντας να τη βοηθήσει, της έδωσε τη δυνατότητα να αφαιρεί τα μάτια της και να τα ξαναβάζει στη θέση τους όποτε θελήσει για να ξεκουράζεται. Η κατάσταση αυτή την οδήγησε στην τρέλα, αφού περιπλανιόταν τις νύχτες, έκλεβε τα νεογέννητα μωρά άλλων γυναικών και τα κατασπάραζε! Αυτή η εκδοχή του μύθου ταξιδεύοντας ανά τους αιώνες διόρισε τη Λάμια ως τον «μπαμπούλα» των μικρών παιδιών που χρησιμοποιούταν ως ο φόβος και ο τρόμος από τις τροφούς τους, αναγκάζοντας τα να κάνουν πράγματα, όπως το να φάνε το φαγητό τους ή να κοιμηθούν. Μια άλλη εκδοχή του μύθου λέει πως η Λάμια έπαιρνε τη μορφή πανέμορφης γυναίκας και αποπλανούσε νεαρούς άντρες με σκοπό να τους κατασπαράξει και αυτούς. Μάλιστα επειδή λέγεται πως έπινε το αίμα τους, από πολλούς χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πρώτα βαμπίρ.

Γελλώ: Δεν ήταν μόνο η Λάμια που ρούφαγε το αίμα των θνητών. Η Γελλώ αρχικά ξεκίνησε ως μια νεαρή κοπέλα από τη Λέσβο η οποία πέθανε πάνω στον τοκετό. Το ανήσυχο και νευριασμένο πνεύμα της όμως συνέχισε να κυκλοφορεί ελεύθερο, πλησιάζοντας της νεαρές λεχώνες, σκοτώνοντας αυτές και τα νεογέννητά τους. Σύμφωνα με το μύθο, εάν κάποιος άκουγε ένα μωρό να γελάει στον ύπνο του έπρεπε αμέσως να το ξυπνήσει γιατί ο ήχος του προκαλούσε τη Γελλώ, η οποία θα ερχόταν να το πιάσει. Οι γυναίκες τότε που πίστευαν σε αυτές τις δεισιδαιμονίες, χρησιμοποιούσαν μαγικά ξόρκια και φυλαχτά για να προφυλαχτούν. Κάποιοι παρομοιάζουν τη μορφή της με αυτή των αρχαίων Νυμφών, με τη διαφορά ότι η δική της παρουσία είναι πάντοτε καταστρεπτική.

Έμπουσα: Αυτή που εισχωρεί (είτε μεταφορικά είτε κυριολεκτικά). Ακόλουθος της θεάς Εκάτης του κάτω κόσμου, λέγεται πως αποστελλόταν από τη θεά σαν προάγγελος της δυστυχίας. Το πρόσωπό της ήταν συχνά φλεγόμενο και παρουσιαζόταν είτε με ένα πόδι είτε με πόδια γαϊδουρινά. Είχε τη δυνατότητα να πάρει οποιαδήποτε μορφή ήθελε, είτε ζώου είτε ανθρώπου και τριγύρναγε τα βράδια κάνοντας γυναίκες και παιδιά να παραληρούν απ’ τον τρόμο, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν πως σαν την Λάμια, μεταμορφωνόταν κι αυτή σε όμορφη γυναίκα για να σαγηνεύσει νεαρούς άντρες και να τους ρουφήξει τη ζωή ενώ αυτοί κοιμόνταν. Ο μόνος τρόπος κάποιος να την απομακρύνει ήταν να την προσβάλουν χρησιμοποιώντας βωμολοχίες. Η τελευταία εκδοχή θυμίζει τη succubus, γυναίκα δαίμονα που επισκέπτεται τους άντρες ενώ κοιμούνται και προχωρούν σε σεξουαλική δραστηριότητα μαζί τους.

Μορμώ: Το φάντασμα δύσμορφης ηλικιωμένης γυναίκας, που συχνά εμφανιζόταν με πρόσωπο λύκου απεσταλμένη από τον Άδη και την Εκάτη και δάγκωνε τα παιδιά που ήταν άτακτα αφήνοντάς τα κουτσά. Αυτή η μορφή θα μπορούσε να θεωρηθεί και η πρώτη λυκάνθρωπος. Από το όνομά της προήλθε η λέξη μορμολύκειο, προσωπίδα που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι για να εκφοβίζουν τα μικρά παιδιά. Επιπλέον «μορμολύκεια» αποκαλούσαν και τα προσωπεία που φορούσαν οι ηθοποιοί στα θέατρα.

Άρπυιες: Προσωποποιήσεις του θυελλώδους ανέμου, που το όνομά τους έχει ρίζα από το ρήμα αρπάζω. Άλλες ονομασίες τους είναι Αγερικά ή Ανεμικές και τις παρουσιάζουν με τη μορφή πτηνών που ζούσαν στα άκρα του κόσμου. Πριν κάνουν την εμφάνισή τους ακούγεται μια βουή και όταν έρχονται αρπάζουν τα πάντα στο πέρασμά τους σαν ανεμοστρόβιλοι. Στην αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως ναυτικοί που δεν επέστρεφαν σπίτια τους είχαν αρπάξει οι Άρπυιες, ενώ άλλες φορές εμφανίζονταν από τον Άδη για να σκοτώσουν μικρά παιδιά, να τους πάρουν τη μιλιά ή το φαγητό, αφήνοντας πίσω τους μια απίστευτη δυσωδία.

Main Picture Reference

Tags: Beasts , Greek , Greek Mythology , monsters , mythology , weird , Αγερικά , Άδης , αλλόκοτο , Ανεμικές , Άρπυιες , Γελλώ , Γυναίκες Τέρατα , Δίας , Δωδεκάθεο , Εκάτη , Ελλάδα , ελληνική μυθολογία , Έμπουσα , Ήρα , θάνατος , Θεοί , ιστορία , Λάμια , μοίρα , Μορμώ , μύθοι , μυθολογία , μύθος , τέρατα

Βέρα Παπαδοπούλου

Δημοσιεύτηκε 17 Ιανουαρίου, 2020

Σχόλια και απόψεις.

Η γνώμη σας είναι πάντα καλοδεχούμενη.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Ενημερωθείτε για τα νέα μας πρώτοι, απευθείας από το email σας.